Déficits crónicos

A xente que nos dedicamos, dende os máis variados eidos de actividade, á nobilísima arte de editar libros (a arte de escribilos e, sen dúbida, aínda máis nobre e de certo máis difícil), temos un problema (pura deformación profesional) que nos fai bastante infelices: precisamos facer as cousas ben, pois un libro,  como un automóbil ou un pasapuré, precisa ser perfecto para cumprir co seu obxecto. Se ao coche lle falla o elevalunas, ou o pasapuré se quebra  ao primeiro embate cunhas cenorias, é o mesmo que se o libro ten un erro gordo na portada: un deixa de confiar nas súas bondades, barruntando que outro día fallará o arranque ou se descubrirá outra gralla garrafal na páxina 14.

Por isto digo que, no trato profesional diario, quen aspire en España á maior calidade no que fai lévao máis claro ca un filete de croca no tobo dun lince ibérico. Non sei vostede pero eu teño a sensación de que socialmente impera a sensación indiscriminada de que dá exactamente igual como se fagan as cousas, pois, xa ben, xa mal, o resultado vai ser o mesmo, máis que nada porque, un día con outro, pode chegarse á deprimente conclusión de que os destinatarios da obra ben feita non teñen a capacidade, nin a educación, nin a formación nin sequera a sensibilidade de apreciar as súas bondades e, nun bucle retroalimentado, quen lexitimamente aspira no seu traballo á obra ben feita, ao cabo baixa a garda e acubíllase nun principio profesional tan habitual como perigoso: vale ben así. Persoalmente, e malia a preocupación obsesiva por planos estratéxicos, emprendemento, innovación e demais cacharraría terminolóxica, creo que vivimos un momento moi baixo en algo que unha sociedade nunca debe deixar de mimar: a calidade nas relacións humanas, que, na contorna laboral, adoita ser a garantía en boa medida da calidade no traballo. A cortesía, as galas dunha boa educación (que nunca deben confundirse coas dunha educación elitista), o respecto crítico á opinión allea, a tolerancia intelixente co erro e o estímulo do traballo en equipo son (direi sistematicamente?) substituídos pola zafiedade, a ordinariez, a intolerancia, a intransixencia sádica co autor do erro, o culto á ousadía e o afán de protagonismo. Nunha típica reunión ibérica de traballo, non leva razón quen mellor argumenta senón quen máis berra e unha disensión ou trasacordo sempre acaba sendo a loita entre dous machos alfa encantados de coñecerse.

Hai pouco, na carpa dunha voda, vin un cartel de tres metros por dous no que había unha delicada mensaxe nupcial dedicada polos seus amigos á noiva: Mosa, se mexas fas unha posa, cun precioso debuxo alusivo. Unha anécdota? Non, un síntoma.