14.6.17

Ladróns de libros


Imaxina vostede un adolescente contemporáneo dicíndolle a un coleguilla: «Oe, vén á miña casa, xa verás que biblioteca ten meu pai!» Non, claro, que non. Só un friqui faría ou diría algo así. En troques, seguro que lle resulta a vostede ben doado de imaxinar o entusiasmo dese adolescente dicíndolle ao seu coleguilla: «Oe, vén, imos ao garaxe, verás o ‘piazo’ Kawasaki de meu pai». 
O libro carece, en efecto, do que os analistas Ana Rubín e Felipe Romero, de The Cocktail Analysis, chaman (perdón polo palabro) aspiracionalidade, é dicir, o don dos obxectos de consumo que leva a dicir/sentir «como mola ese cacharro», ese «eu quero un destes». Acaso non saiba vostede que, nos barómetros de lectura que elabora o Ministerio de Cultura, ler, entre dez actividades de lecer dos adolescentes españois, ocupa o penúltimo lugar, só superada por, literalmente, «non facer nada». Posuír un libro, ou moitos libros, non reviste dunha auréola de nada ao posuidor. Pero posuír unha tablet ou un celular de última xeración, unha bici de montaña de cinco mil ñapos ou, xa non digamos, unha moto ou coche deportivos é de ‘lo last’, mola un pegote. Como aquela arpa de Becquer, del salón en el ángulo oscuro, acantoado por unha tecnoloxía omnívora, o libro perdeu o tren da modernidade, non mola, é hoxe un obxecto esquecido, frío, gris, pobretón e inútil como un fidalgo de idade provecta e vido a menos, que come da caridade dos curmáns.  Pero, como o fidalgo, tamén o libro coñeceu unha era dourada, cando un códice miniado ou unha fermosa edición de Aldo estaban reservados a reis, nobres e arcebispos. 
Vivimos un momento estraño, un mundo raro no que unha permanente indixestión editorial (en España edítanse 80.000 título por ano) convive paradoxalmente cunha terrible indixencia lectora (case o 50% da poboación española declara non ler nunca libros), unha sociedade cada vez máis iletrada que, sen embargo, bota boa parte do día lendo e escribindo, iso si, lendo e escribindo chorradas nun monitor táctil.
O outro día informáronme de que, durante a Semana do Libro de Compostela, SELIC 2017, evento, por certo, aberto e dinámico, magnificamente organizado polo Concello, do noso stand da editorial universitaria foron inadvertidamente subtraídos ata catro ou cinco exemplares. Poucas horas despois, un amigo, profesor de certa facultade, contoume indignado que un colega lle birlara do despacho un libro, do que só tiña un exemplar. ¡Magníficas novas nun mesmo día!, pensei. Mentres siga habendo ladróns de libros hai esperanza.

4.6.17

Operación triunfo



Non sei a vostede, pero a min unha das cousas que máis difícil se me fai soportar desta nosa sociedade, falsamente atractiva como os seos de silicona, é o cansativa que resulta, un cansazo derivado da súa infinita capacidade de machacarnos con propostas que, por aburridas, xa nin consideramos ou, máis ben, considerabamos esquecidas e enterradas baixo toneladas de terra. A publicidade das coleccións en fascículos en outono, das barbacoas e bikinis en maio ou o anuncio da lotaría de Nadal son as inevitables mouteiras que sinalan o paso do tempo e o ritmo das estacións, ao igual que a caída da folla, a volta das andoriñas ou a curtidade dos días. Pero, no entanto estas manifestacións naturais teñen mesmo o seu aquel de poético, as suxestións da tele resultan noxentas pola súa reiteración ata a náusea, trala que, naturalmente, só hai gana de quitarnos os cartos. 
Deitado a outra noite na alcoba dun hotel e ollando con desgana a tele, con esa nonchalance propia do insomnio anticipado e as festas sopresa, a caixa tonta puxo a contribución a miña capacidade de asombro ao anunciar, nun spot no que todo son fastuosas expectativas, unha nova edición de ¡Operación Triunfo!, explicitando que o casting para o eventual paso de algún cidadán/cidadá galego/a ao universo do glamur e os ouropeis da fama terá lugar en data próxima na cidade de Compostela. 
Sinceramente pensei que o rollo este da operación de marras estaba, en efecto, morto e enterrado, tras o recente e patético revival da edición orixinal, no que, para alén de toda dúbida, se evidenciou que o pretendido triunfo se circunscribiu a un individuo de rizos e sotaque sureño, de certo éxito en América latina, e cuxa suposta relación erótico-sentimental con outra concursante, baixiña ela, semella preocupar moito ao país. Pero isto é o de menos. Danzade, danzade, malditos, como na película.  O caso é seguir facendo diñeiro a base de explotar o convencemento entre os máis novos de que o éxito na vida se vende empaquetado e só hai que ter a sorte de atopar o paquete. Mediando os anos setenta do pasado século, Sting levaba as casetes das súas maquetas nunha bolsa de deportes e os vendía, porta a porta, polas casas. Pero de pouco importan hoxe a dimensión do esforzo e a forza da convicción no que un fai. Creo que, como xeración, temos sobrevalorado iso que chamamos educar en valores. Como pai e cidadán, poño ao ceo por testemuña de que levo anos intentándoo, tal vez como vostede, pero, recoiro, nolo poñen ben difícil.