Telegaita

En enxendros políticos eu creo que a inventiva da vella pel de toro non ten parangón. Se aquilo da democracia orgánica de Franco era de nota, eu creo que este invento tan noso, tan de aquí chamado Estado de las Autonomías sitúase ―consonte o artigo constitucional que sexa de aplicación― nun lugar variable pero en calquera caso indefinido entre centralismo e federalismo. En canto a carimbo netamente hispánico, o Estado das Autonomías é algo tan inexportable como aquel parlamento fantasmal da ditadura onde se mesturaban un señor de bigote que representaba ao tercio familiar e un saharui con pinta de ter deixado o camelo atado a un dos leóns das Cortes.
É o caso que eu, ignorante das fonduras da ciencia política pero posuidor dun chisco de intuición, axudado pola perspectiva que dan os anos transcorridos e vendo o que se ve neste país, percibo que as Autonomías pásalles o que Perich dicía da Igrexa: as Autonomías serven para solucionar unha serie de problemas que non existirían se non existisen as Autonomías. Que máis me dá de onde parta a iniciativa dunha autovía mentres a fagan? Ou que o responsable do ramo viva en Santiago ou en Madrid, sexa de Pontedeume ou de Cogolludo? Ou é que os cartos teñen nacionalidade histórica? En fin. O tema é, certo, complexo e non quero anoxar ao benévolo lector cun post longo de máis (unha manía, por certo, da que non sei como ceibarme).
En realidade, eu o que quería era falar da Galega, a G, ex-TVG e sempre popular telegaita, paradigmática mamandurria da Comunidade Autónoma, órgano indiscutible do agit-prop do goberno do momento e os seus intereses e ente espallador non só de toda laia de enxebrismo e galeguidade senón tamén de famas e sólidas honras como as de Xosé Ramón Gayoso, sen dúbida o único galego en pé de igualdade con Fraga en punto a sona e popularidade.
Atopo no proceloso ciberocéano unha parodia de güiki no que se condensa en clave de esperpento ―unha das mellores claves para a observación intelixente do noso entorno nos tempos que andamos― a historia da nosa querida telegaita. Bo rato asegurado. Ou, como dirían os meus cativos, para partirse el culo. Que nunca botemos en falta a capacidade de rir de nós mesmos.

Grandes portugueses

Lembraba eu hai non moito, dende unha perspectiva na que me interesaba arrimar el ascua a mi sardina, a figura de António de Oliveira Salazar. Pois ben, para a miña sopresa, e supoño que a de moitos, nun concurso da primeira televisión portuguesa, a RTP, ― «Os Grandes Portugueses», um programa que vai eleger – com o seu voto – a personalidade mais marcante da História de Portugal― o ditador gañou con diferenza (160.000 votos) sobre outros vultos do volume de Pessoa, Camões, Vasco da Gama, Afonso Henriques, don João II ou o Marquês de Pombal. O máis sorprendente ―ou tal vez o máis congruente?― é que o número dous da escolma resultou ¡Álvaro Cunhal! Non hai cristo que o entenda? Ou é que se entende demasiado ben?
Haberá que adaptar o verso machadiano?:

Portuguesinho que vés ao mundo
te guarde Deus
um dos dois Portugales
há gelar o teu coração.

Mellor non probar en España, ou?

Máis sobre manías de lector ou un pouco de crítica casual

É certo que a intelixencia é selectiva. Yo aún diría más (emulando a Hernández ou a Fernández), é moi selectiva, por non dicir que é a cousa máis selectiva que existe. A distribución das nosas capacidades e habelencias que a neuroloxía establece nos dous hemisferios cerebrais ten o seu correlato na frase dun meu coñecido, que resume á perfección as manifestacións dese reparto: hai xente moi lista para os polinomios e moi tonta para os recados (e viceversa, claro). Entenda cada quen polinomios e recados á súa maneira. Se lle gusta a frase, querida lectora, querido lector, e co permiso do meu amigo, regálolla.
E así, como os piares do noso funcionamento cognoscitivo teñen alicerzes máis fondos e sólidos nunhas partes ca noutras, tamén o noso comportamento adoece de fortes desigualdades e, mesmo, desequilibrios. Quen non é moi ordeado para algunhas cousas e absolutamente caótico para outras? Coñezo especimes, a min próximos, capaces de asumir, e conducir a éxito, a complicada loxística dun encontro internacional de persoeiros e imposibilitadas para lembrar adquirir, á volta do traballo, unhas peitugas de polo para empanar.
En punto a lecturas, eu, que tendo ao rigor, a orde e o equilibrio en case todo o que fago ―cando menos, inténtase― debo recoñecerme como persoa antimetódica, inconstante e irregular. Relacionarase tal desleixo lector cunha sorte de reacción ao método obrigado que impón o traballo editorial? (Agradecería, a este respecto, o punto de vista dalgún colega) Tal vez co difícil que resulta atopar unha lectura tan satisfactoria que deveña máis ou menos permanente? Acaso coa condición de lector empedernido a quen todo lle vale? Ou, máis ben, será cousa do selectivas que son as nosas capacidades? Pode que a un conxunto de todos estes factores. Sería cousa de analizar, conforme fan, non sei, os calígrafos a partir da letra, a nosa personalidade tomando como base os libros que residen por un tempo na mesiña de noite ―fieis compañeiros dese máxico momento na extremaunción do día que sinala a chegada de Morfeo (ou Pedro Chosco, malia irmos xa talluditos, cando non valetudinarios). E non só dos libros en si, senón, tal vez máis importante, da súa combinatoria. Para mostra un botón.
Na tarde do 27 de marzo de 2007, e no exiguo espazo que delimitan sobre a mesiña de noite a lampariña, unha foto enmarcada e un pequeno e decorativo candelabro, amoréanse como poden varios volumes. Eis o seu inventario:

-tapa dura, 17 x 25, Barcelona: Círculo de lectores, 1991, volume II da opera magna do enorme antropólogo que foi Julio Caro Baroja Vidas mágicas e Inquisición, nunha das partes para o meu gusto máis atractivas de toda a obra, a titulada Vidas a contrapelo, e en concreto os capítulos XII a XVI, biográficos de peripecias bruxerís, de hechiceras, falsas beatas, loberas licántropas e licantrófilas. Magnífica prosa a de don Julio: Ou na cabeza ou nos pés, has saír a quen es. Brillante a exposición, profunda e erudita a documentación. Inmenso o coñecemento da derme profunda do país. Libro que non obriga a unha lectura continuada, libro intelixente que, como todos os libros intelixentes (ai, que poucos!) permite un saborear secuenciado e intermitente, libro de lectura modulada polo lector (e non polo escritor).
-rústica, plastificación brillo, con lapelas, 25 x 30, a catro tintas. Film Posters. Science Fiction, Edited by Tony Nourmand and Graham Marsh, Köln: Taschen, 2006. Un delicioso percorrido polos posters, carteis ou afiches, como se lles chamaba hai anos en román paladino, polas películas do xénero ―sen dúbida un dos meus favoritos― dende os anos vinte aos remates do século pasado. Lembran ao robot Robby de Forbidden Planet, unha serie B marabillosa con Leslie Nielsen e Walter Pidgeon? The Planet of the Apes? Barbarella cunha Jane Fonda que quitaba o hipo? Ou os marcianos aqueles de gardarropía que cantaban "a tipo dentro" a unha milla de distancia ―This Island Earth, 1955, ou Invasion of the Saucer Men, 1957― logo quintaesenciados por ese xenio chamado Tim Burton en Mars Attacks!? Merquei o libro en Komic, rúa San Pedro de Mezonzo, Compostela, un lugar (aínda) para soñar e non soamente para gastar diñeiro en libros. Ou para charlar co seu propietario, especialista no terreo, locuaz e amable.
-rústica, 14 x 20, cartolina verxurada con lapelas, Cuentos de Invierno. Certamen literario, Ponferrada: Ayuntamiento de Ponferrada, 1998. O título dío todo. Hai un conto, "San Silvestre del año 59", o seu autor Joaquín Serrano Serrano, que é resumo para min de moitas das sensacións máis sedutoras e características do inverno, a neve, a noite e a montaña. Un relato sensacionalmente escrito, que releo con frecuencia. Faría carreira o escritor?

Cabe en tan pouco espazo un inventario de intereses, estilos e expectativas máis heteroxéneo?
Ignoro se algún psiquiatra, psicólogo, sociólogo (ou mesmo criminólogo) tiraría algunha conclusión de tal remexido. Coas técnicas de hoxe, cando a partir do anaco dun pelo determinan que a un tipo lle gusta a lasaña vexetal, chámase Florentino e naceu en Baños de Molgas, por se acaso, prefiro non sabelo.

Para una reflexión

Alguien me lo contó el otro día:

-Tengo una idea.

-¡Deshazte de ella!

Para una reflexión.

Blogomillo: a catacumba?

Un interesante artigo sobre a blogosfera . Parabéns ao autor.

É manter un blog unha perigosa e inútil obsesión? Unha vaidade superflua? Un desinterese absurdo? Un diálogo co silencio? Un proído irresistible? Unha sorte de adicción? Que se obtén de falar na catacumba, cando na superficie a sobresaturación de información está poñendo a civilización ao borde do colapso?

As preguntas do millón de dólares.

Falo por min. Creo que todo blogger chega a enamorarse da súa bitácora, personalizándoa, acariñándoa, converténdoa na súa confidente, fiel e permanente, facendo do bastidor dixital onde diariamente escribe unha terra de ninguén onde é libre de ser quen é de amosar as arestas, complexas, afiadas, da vida e os seus innúmeros elementos. A ausencia de compromiso contraído-non sendo cun mesmo: o máis comprometedor dos compromisos-, a lonxanía e probabilidade dun público hipotético, o abismo sen luz nin fondo do ciberocéano ao que, con cada post botamos, a mensaxe nunha botella converten cada blog nun paradoxo: cansancio e satisfacción, relax e tensión, noxo e ledicia, extenuación e enerxía, aburrimento e estímulo...

Para min xa é demasiado tarde. Too late. Estas páxinas levan demasiado de min. Algún día lles direi, como aos fillos: que será de vós cando vos falte?

Con Isaac. Cos traballadores do Instituto Galego de Información

Anunciaba hai días unha desconexión involuntaria desta bitácora. Conecto de novo con carácter de urxencia. Fago tempo como podo para , modestamente dende estas páxinas que pouca (pero creo que selecta) xente le, solicitar un clamor en apoio e solidariedade dun home e dun conxunto de traballadores que son e representan no noso entorno cultural contemporáneo algo máis ca un home e un feixe de contratos. Neste país calamos demasiado. Con Isaac. Cos traballadores do Instituto Galego de Información.

Primavera. Obras nas pistas. A toute à l'heure!

Primavera. O aire cheira doutra maneira. A luz é máis viva. O mundo énchese de cor. O rechouchío dos paxaros anuncia o gozoso renacer de nai natura. No meu matinal paseo dominical (sobre a distribución destes dous adxectivos arredor do substantivo teño as miñas dúbidas, pero creo que matinal paseo dominical é a mellor) levo nos oídos do subconsciente ―eses que marmuran teimudos unha melodía sen nós querérmolo― o allegro do primeiro movemento da 6ª de Beethoven (algún día terei que falar do xordo de Bonn, propietario dun xenio desmedido). E así, ao chegarmos ao campo, espertan os máis apacibles sentimentos.
Como apuntamento marxinal, observo un inusitado movemento de obras públicas nas pistas do concello: novas capas de rodadura, ensanchamento de viais, e iso que definimos co verbo, tan noso, tan enxebre, de rebachear. Moreas de grava miúda por onde queira, apisonadoras, máquinas de asfaltar… Alguén comentoume o outro día que as empresas non dan feito a contratas. Andan a tope. Chega a data de amosar aos veciños o moito que se traballa a prol do seu benestar. En fin. O país dos ananos chamoulle Celso Emilio.
Aproveito para anunciar unha desconexión técnica deste blog por uns catro ou cinco días. Non se me vaian! A toute à l'heure!

Intelixente. Inxenuo. Malvado. Parvo

A min unha novela que me abriu os ollos no senso de me demostrar que nihil novum sub sole ―é dicir que a humanidade é como é dende hai centos de miles de anos e que só mudan as formas, nunca o fondo―, foi Sinuhé o Exipcio, de Mika Waltari, novela á que, por certo, unha superprodución de Hollywood dos anos cincuenta, cunha belísima Jean Simmons e un viril Victor Mature en delicioso technicolor e co glamur característico de entón, fixo fraco favor. A obra do gran narrador finés é, contra a frivolidade do filme, un sólido monumento, de rexo alicerce, da literatura universal, unha desas poucas obras que, ao estilo dos dramas shakesperianos, alén dunha peripecia espazo-temporal concreta, funde a súa raigame na núa condición humana, a escudriña e esnaquiza para tirar conclusións tan intemporais como inquietantes: a ambición, o permanente espírito de conquista do forte sobre o feble, a mentira, o valor da ética contra as veleidades da conxuntural fortuna, a erótica do mando e o poder, a guerra interesada que apenas beneficia ao oligarca que a promove... e todo co trasfondo persoal dunha figura engaiolante: a daquel heresiarca, grandísimo heterodoxo, Akenatón, que foi quen de promulgar que, contra a sofisticación dun politeísmo secular, só había un deus, o sol, e el era o seu representante na Terra. Magnífica novela, altisimamente recomendable en calquera caso.
Lembraba a Waltari, por vía indirecta, estimulado por outra lectura, que certifica, de xeito se cabe máis contundente, o inmutable da configuración humana nos seus elementos fundamentais: trátase de Allegro ma non troppo (1988, existe unha edición de Crítica, 2001) do extinto profesor, economista e pensador italiano, moi vencellado coa uiversidade norteamericana, Carlo Maria Cipolla.
Como quizais saiba quen me lea, na súa breve obra Cipolla parte dunha premisa radical; a saber (a versión galega é miña):

A humanidade atópase ―e o acordo é unánime― nun estado deplorable. Ora, isto non é ningunha novidade. Se un se atreve a ollar cara a atrás, decátase de que sempre estivo nun estado deplorable. A onerosa morea de desgrazas e miserias que os humanos deben soportar, quer como individuos quer como membros da sociedade organizada, é no fundamental o resultado do modo extremadamente improbable ―e case diría estúpido― en que a vida foi organizada dende os seus comezos.

Dende este presuposto de partida —aplicable a todo tempo e circunstancia e perfectamente asumible por un pesimista construtivo como quen subscribe—, propón Cipolla unha clasificación do xénero humano, aínda máis contuntente. Toda claisificación é, que dúbida cabe, reducionista, pois fai pasar polo funil dunha simple etiqueta o que no mundo real e moito máis complexo e matizado; pero precisamente neste reducionismo estriba a utilidade das taxonomías e clasificacións: etiquetar o mundo para ordealo, ordealo para percibilo. En concreto di Cipolla que os seres humanos dividímonos en catro tipos segundo o beneficio ou dano que as nosas accións provoquen en nós mesmos e nos demais. Deste xeito (non resisto a tentación de citar polo italiano orixinal),

a) Ottieni guadagni per gli altri e perdita per te? Sei uno sprovveduto [un inxenuo].
b) Ottieni guadagni per te stesso e per gli altri? Sei un intelligente.
c) Ottieni perdite per gli altri e perdite per te? Sei uno stupido.
d) Ottieni perdite per gli altri e guadgani per te? Sei un bandito [un malvado].

Agora, olle Vde. para a España contemporánea ―tómeo coma unha mostra de laboratorio metida nunha probeta―, avalíe a calidade dos personaxes públicos —e non digo estritamente políticos— que pululan polos mass-media, e diga, con sinceridade: cal é o grupo, segundo o seu xuízo, máis abundante?
Si, si. Certou. Está Vde. con Cipolla. Inmediatamente debaixo, está o dos malvados. Daí a primeira lei fundamental da estupidez humana: sempre e inevitablemente subestimamos o número de individuos estúpidos que circulan polo mundo.
Unha última suxestión al respective (esta de propia minerva): nunca discuta Vde. cun tonto. Poderían confundilo con el.

Para la nueva mamá: unos patucos, un biberón y un idioma

La Xunta regalará a las embarazadas

un kit para educar a sus hijos en gallego

Conste que coincido coa apreciación de que este país noso está cheo de opinadores e de que, en ningún outro, os titulares dos xornais se nutren de entrecomiñados como en España. Aquí todo se opina, todo se debate, todo o mundo sabe de todo. Se os medios de comunicación e os propios cidadáns falaramos menos e fixeramos máis, mellor nos iría. No que a este blog fai, teño feito o propósito de non me adicar no futuro a emendarlle a plana arreo aos políticos e, na medida do posible, deixalos facer en paz o seu traballo, e alá veremos. Pero hai veces, amigas e amigos, nas que unna nova fai que un se remexa na silla. Vexamos.
Eu teño dous nenos —12 e 8— castelánfalantes. É así de simple: só ven Shinchán, o popular Sinosuke, se o dan en galego. Non lles fai ningún chiste velo en castelán. Por suposto, o seu programa infantil e de debuxos de cabeceira é, e foi sempre, Xabarín Clube.
Sirvan os gustos lingüístico-televisivos dos nenes de adro a unha reflexión.

Porque se hai un elección persoal e intransferible que contribúe a nos definir como os seres humanos que somos —en realidade son dous, lembrémolo: bipedestación e linguaxe articulada—é a lingua. A lingua e a outredade do mundo que nos arrodea: coa lingua chamámoslle arbore ao que é unha árbore e cabalo ao que é un cabalo, obxectos —árbore e cabalo— de existencia anterior e independente á da súa denominación idiomática. Por iso dicimos que a relación que une o significante e o significado é convencional. Así é que os obxectos 'árbore' e 'cabalo' son tree e horse, puu e hevonen, Baum e Pferd, segundo a latitude e nación do falante. Non hai nada, polo tanto, máis móbil colectivamente nin máis estable individualmente ca a lingua. Non son os pobos os que teñen lingua, senón as persoas. Coa lingua enamorámonos, insultamos, convencemos, dicimos as cousas máis fermosas e podemos dicir as máis malvadas.
Por iso, que as institucións públicas pretendan inducir, ou sequera aconsellar, a unha elección tan fonda, tan persoal, tan íntima, tan intransferible, tan inxustificable —por non existir razón algunha que nos leve a xustificala— como a lingua na que se van desenvolver os nosos descendentes antes mesmo de naceren é, do meu punto de vista, o que antes se chamaba un disparate, unha idea, ademais de desprovista de toda intelixencia, tan agresiva coa nosa indivualidade como suxerirnos qué cor de roupa é a que nos convén, a cidade na que debemos fixar a nosa residencia ou o prototipo de home ou muller que máis nos acae. A min, iso de política lingüística sempre me soou un pouco heavy, a algo así como política sentimental ou política indumentaria. E que agasallen ás señoras en estado interesante cun kit lingüístico —CD con nanas e guía onomástica, abonado, por suposto, con cartos públicos— francamente, dá arrepíos.
En fin. Importante é, de certo, o tema da lingua. Pero é magoa que tan excelsas cabezas pensantes non estean mellor aproveitadas nos centros neurálxicos de decisión que hoxe moven o mundo: a ONU, a UNESCO, o Pentágono, a NASA... Saiba deus o que se lles ocorría.

Camiños cruzados: un Quijote de 1905 e un libro moi querido

No Centro de Estudios de Castilla-La Mancha, organismo dependente da Universidade de Castilla-La Mancha, consérvase, entre o rico acervo de materiais cervantinos e quixotescos que alí se acubilla, una curiosa colección de tarjetas-postales que en número de vintecinco foron editadas pola Unión Postal Universal España (tal e como rezan no reverso) en 1905, ano no que se cumpría ―hai que supoñer que sen a «pompa e circunstancia» do IV, de 2005― o III Centenario da publicación do Quijote. Esta deliciosa colección de postais, baixo o título de Don Quijote en el siglo XX, de formato 14 x 9’5 cm, está firmada polo ilustrador Rojas, e o título induce xa a intuír o seu teor. Trátase, en efecto, de enfatizar as peculiaridades ou satirizar os vicios dos tempos modernos a través do anacronismo consciente creado coa introdución de elementos contemporáneos (automóbiles, globos aerostáticos, os leóns das Cortes e os señores deputados de levita e chisteira, a fiesta nacional…) en coñecidas escenas quixotescas, que son consignadas no pé de cada tarxeta. Do punto de vista estético e comunicativo, creo que a excelencia da ilustración e o ben trabada que aparece a historia na secuencia das diferentes postais acena cara a un claro antecedente do mellor cómic.
Se, polo tanto, falamos dunha suxestiva colectánea que, de seu, faría as delicias dun amplo repertorio de intereses (coleccionismo, cervantismo, bibliofilia, historia da ilustración contemporánea…), o exemplar concreto que obra nos fondos do centro manchego é aínda máis interesante por unha característica moi especial. As tarxetas están manuscritas no anverso, en tinta negra e con caligrafía itálica de pendolista, de clarísima lexibilidade, cunha especie de coplillas en lingua galega (véxase a ilustración arriba), que resultan ser en cada caso fragmentos de arredor de nove versos por tarxeta do que en conxunto é unha composición unitaria e continuada da postal 1 á 25. Trátase, entón, de una larga copla popular titulada Quijotadas, de corte satírico y costumbrista, en la tradición de los cantares de ciego […] La sátira no es acerba aunque sí demoledora y con toques de humor […]. La conexión con don Qujiote viene dada por la postura ante la realidad de la que este personaje es arquetipo para el que escribe, ou sexa o idealista enfrontado a andrómenas imposibles, o inxenuo que, sen conciencia das súas limitacións, fracasa en todos os seus intentos de cambiar o mundo. A primeira coplilla dará unha idea sintética de todo isto:

Nos mundos que corren
de tanta farándula
ten que ser una gran miñaxoia
aquel que se gaba
de non ser na sua vida Quixote
ou ben Sanchopanza.

O suliñado, por certo, que antecede provén da magnífica ―insisto, magnífica― edición que da colección de postais manuscritas fixo o devandito Centro de Estudios de Castilla-La Mancha, con introdución, transcripción e tradución dos textos galegos da miña querida amiga -universitaria modélica e infatigable investigadora- Yolanda Novo, á xentileza da cal debo a honra de posuír un exemplar.
E agora, claro, a pregunta do millón de dólares. Quen é o autor de tan incisivas coplas? As postais van sistematicamente dirixidas por correo ao Sr. D. Adriano Quiñones, Puebla de Brollón, Lugo, e remitidas por Jesús Rodríguez López, o noso versificador satírico. A miña sorpresa foi maiúscula cando, por camiños imprevisibles e casuais, tan inopinada trouvaille conducíame a un nome para min moi coñecido e apreciado por outras razóns.
Jesús Rodríguez López, ilustre galeno lucense de apetitos humanistas, letriferido de estros diversos (poesía, teatro e narrativa), defensor da lingua do país e rexionalista por convición ideolóxica, é o autor dun dos textos que reputo cimeiros na historia intelectual de Galicia, alén de ser un libro de extraordinaria amenidade, erudición, e ―para o tempo en que foi escrito― rigor científico: Supersticiones de Galicia y preocupaciones vulgares, editado orixinalmente en 1895, e do que posúo unha terceira edición ―cun limiar, agarimoso pero tristeiro e melancólico asinado por Ramón Otero Pedrayo en Sant-Yago outono de 1948― de Ediciones Celta, Lugo. A máis recente edición da que teño nova é, tamén de Celta, de 1970.

As Supersticiones de don Xesús é deses libros enchoupados de fetichismo e afalagos de misterio, recendentes a papel vello, humidade e tempo, que hai que ler cuando de noche el terrible gato negro maúlla sobre el techado de la vivienda; cuando las campanas de la parroquia, movidas por el fuerte vendaval, suenan a largos intervalos lúgubremente como a toque de difuntos; cuando entre la tempestad andan los espíritus infernales (cito pola miña edición, p. 196).

Estame saíndo un post longo de máis. Outro día falamos de don Xesús e o seu marabilloso libro.

Postales gallegas de hoy. II. La casa tradicional. El urbanismo contemporáneo

As idades do home

Nun artigo que algúns lectores benevolentes festexaron especialmente, referíame hai uns días á procacidade sexual como resposta á represión que impón a sociedade baixo certas circunstancias. Porque, como non é un segredo para ninguén, un determinado estado de cousas, máxime cando imposto pola forza e neutralizada toda posibilidade de oposición a el, xera o seu contrario e, aínda, o enfatiza e esaxera. Foi a opulencia hortera e cruel do imperio Romano a que creou a Espartaco, do mesmo xeito que, séculos despois, foron os propios aristos franceses os que a base de luxo desmedido e ostentación ilimitada ían afiando o gume da guillotina que empezou a traballar nos seus pescozo —a pleno rendemento— en 1789.
No artigo devandito, establecía eu, en concreto, unha relación —non discutirei que máis emotiva ca racional— entre aqueles lusitanos e festivos Santo Antónios de verga erecta e irreverente e o aburrimento social gravado a lume no Portugal do Novo Estado salazarista. Como continuación e complemento a esa inesgotable e característica vea de chispeante escatoloxía dos nosos veciños, saco hoxe o po a unha fotocopia atopada entre vellos cartapacios tan facticios coma heteroxéneos, documento que, creo, sublima un certo machismo de base cun enxeño digno de nota. A cousa chámase

História sexual do homem

Dos 10 aos 15 é macaco: vive descascando banana.
Dos 16 aos 20 é girafa: só come florzinhas.
Dos 21 aos 30 é abutre: come tudo o que aparece.
Dos 31 aos 40 é águia: escolhe o que vai comer.
Dos 41 aos 50 é papagaio: fala mais do que come.
Dos 51 aos 60 é lobo: persegue a Capuchinha Vermelha mas só come a avozinha.
Dos 61 aos 70 é cigarra: canta, canta e não come.
Dos 71 aos 80 é cóndor: com dor aquí, com dar alí...
Dos 81 em diante é pombo: so faz merda!

Caso de ser Vde. varón, en que categoría anda?

Lixo. Spam. Lixospam

Os sociólogos e os polícias coñecen moi ben o valor sintomático de comportamentos, hábitos e mesmo actitudes e crenzas que ten o lixo. Quero dicir que o que a xente bota ao lixo é coma unha especie de refugallo de nós mesmos, unha sorte de ronsel tras o que un ollo experimentado pode tirar moita información significativa: alimentación, nivel adquisitivo e cultural, perfil de idade, hobbies, vicios, número de persoas que habita o fogar… Sen dúbida unha das keywords, das palabras clave que define o noso mundo é lixo. O lixo é a catacumba do hiperconsumo permanente ao que se nos estimula, o reflexo perverso e noxento da sobreabundancia na que vivimos. Separamos vidro, papel, materia inerte e orgánica non só por favorecer a súa reciclaxe senón porque, doutro xeito, habería que deseñar un modelo de macrocontedor doméstico para as nosas casas, cunha habitación para el soíño, e que fose quen de poder almacenar a inmensa cantidade de lixo da que diariamente nos desfacemos. É sorprendente a cantidade de materia que pasa directamente á categoría de lixo sen ter producido o máis mínimo efecto dos perseguidos cando se confeccionou.

Unha imaxe cotiá: tras o traballo chegamos á casa, co maletín nunha man e a gabardina suxeita por unha lixeira dobrez do mesmo brazo, pois no outro levamos unha bolsa do gadis cunhas compras de última hora. Pousando esta no chan, e dando liberdade á extremidade superior ata entón ocupada, descubrimos, nunha elemental aplicación da lei de Murphy, que o feixe de chaves está no peto do lado xustamente contrario ao do brazo liberado, e cunha especie de complicado espagat en vertical flexionamos o brazo arredor da cintura na procura das chaves coa intención de abrir a caixa do correo tentando que tal movemento non inflúa de xeito negativo no outro brazo que, lembremos, terma tanto do maletín coma da gabardina. Unha vez conseguidas as chaves, non sen apreciar, tras a forzada torsión, un punto de dor nesa zona lumbar que temos afectada dende hai tanto, introducimos o chavín na pechadura da caixa de correo e… nun repente, a tapa da mesma cae disparada cara abaixo debido á incontible presión á que estaba sometida pola inxente cantidade de papel que acubillaba no seu interior. Nese momento, e mentres observamos impotentes a catarata de papel, o brazo que se ocupaba do maletín e a gabardina disténdese ìnvoluntariamente e esta cae tamén ao chan ao ficar sen a suxección que lle proporcionaba a dobrez do membro. Ceibamos o maletín e, procurando sublimar a impotencia coa emisión en alta voz dunha imprecación ou malsoancia feísima, contemplamos o desastre: a bolsa do gadis que, relaxada a súa materia plástica ao ser pousada, derramou os tomates que non quixemos meter nunha bolsa máis pequena; a gabardina que, mala sorte, foi caer a un pequeño charco de lama e auga sucia (claro, chove tanto!); o maletín e… un abigarrado grupo de catálogos impresos e follas voandeiras, de diversas vitolas, formatos e grosores: de lidl, de hipercor, dunha ferretería local, outro dunha floristería, a pegatina co móbil dun gatichaves polivalente, a folla parroquial con información da coresma, un catálogo de pizzas con apetitosas fotos… Tras unha reorganización loxística de urxencia, destinada á recollida de materiais tan heteroxéneos, todo rematará no corbe dos papeis sen abrírense sequera.
Spam.
Internet, que non é máis ca o trasunto do mundo real encadrado no bastidor dun monitor, é, como a caixa do correo, un prolífico produtor de lixo, ou por usar do anglicismo que xa é noso (benvido!), spam. Sobre a miña reflexión anterior, é posible que chegue o día no que tamén un CSI de perspicacia sherlockholmesiana tire de nós un perfil persoal axustadísimo a partir do spam que vai parar á papeleira das nosas contas de correo electrónico. O que si é xa unha realidade é a cantidade tremenda de mails que convertemos en lixo sen os mirar (e mesmo os que xa os antispam eliminan antes sequera de vérmolos). Unha análise superficial deste material prematuramente inutilizado non deixa de resultar curiosa e, supoño, reveladora. O que segue é unha antoloxía ocasional dos subjects ou asuntos dos mails recibidos ultimamente nunha das miñas contas de correo:

Promoción paraguas automáticos
***SPAM*** Cómase su logo
New literaturnye paniatniki volume
***SPAM*** Publicidad! Que vea cuanto la amas
Camisetas y toallas comprimidas
Enlarge your penis! Magical
Celebra San Valentín con una pata negra
***SPAM***Novas descobertas sobre o velho papa da Igreja católica
***SPAM***100% de descuento por el Mes del Amor. Aproveche!
Festa do Autocolante
-Corrzh34fsección de texZsw”@tos
***SPAM***De extrema importancia importancia
***SPAM***Conquistala con una chifa!
Javier, defiende los derechos de la infancia
Bush’s $ 2.9 trillion
From Miriam Abacha.
Viagra Cialis Promotion
The of Satanic
Promoción manta polar
***SPAM***John Howard survived a heart attack
Camillas y sillas de masaje. Consiga la mejor

Haberá que ir pensando en reciclaxe selectivo do spam, con containers diferenciados: alargamento do pene, negocios millonarios dende África, fármacos milagrosos, política internacional, promociones comerciais...
¡Que cosas se ven, don Pero! ¡Que cosas se ven, don Nuño!