O recente comentario dun amigo induciume a unha reflexión acerca do alcance da crise dos nosos
días. Concedo, en efecto, como quere o meu amigo, que dende a perspectiva da
gran pestilencia europea de 1348, que levou a unha espantosa morte a 25 millóns
dos nosos devanceiros, ou con imaxes como as de Berlín ou Auschwitz en 1945,
tildar de crise a actual recesión do consumo só é posible dende a analxesia
social a que conduciu o estado do benestar, es decir, a baixísima tolerancia ao
sufrimento e as privacións características dunha xeración cocida ao lume da
hiperabundancia. Non quero dicir, líbreme Deus, que non me sinta solidario cos
desempregados e as familias que as están pasando canutas para chegaren a fin de
mes, eu que teño (de momento) o enorme privilexio de ter un posto de traballo,
con todos os recurtes e desincentivos que se queira. Pero, como mero cidadán,
percibo sinceramente que as dimensións e, por así dicir, a intensidade da crise
actual esváense á luz dun universo, aínda cercano no tempo, sumido no horror dos
campos de exterminio, as cinzas de cidades laminadas e a insondable desventura das
familias desfeitas, a fame, as epidemias, o exilio e a incertidume. Insisto: resulta
doado, e desde logo de produtiva rendibilidade electoral (dicir política
sería facerlle fraco favor a este adxectivo) endosar á crise económica todos os
males. Pero tal vez nos estea ameazando un transo moito máis nocivo e de máis fondo
calado; unha crise profunda do pensamento traducida na ruína dunha lóxica
estable na que ata agora crimos e que semella non funcionar cando un pai non
sabe xa que aconsellar aos seus fillos, pois ve que, nin a mellor formación e a
máis completa cualificación, vanlles ser garantía de nada nin asegurarlles unha
mínima posición dende a que debuxar o seu mapa do mundo. Cando descremos de
todo, e percibimos con dorosísima evidencia que quen nos goberna e debera ser
exemplo moral da comunidade é, ben en troques, paradigma de toda corrupción e
espello de sinvergonzas, carotas, arribistas e indocumentados, acaso teña
chegado, en efecto, a hora dos cidadáns, dos emprendedores, das asociacións cívicas
de todo tipo, dos movementos colectivos forxados dende as iniciativas
individuais, da mobilización do entusiasmo, da militancia na integridade, da
convicción en pertencermos a un gran país onde a clase política hai moito que
deixou de estar á altura dos seus cidadáns. Eu, cando menos, non penso renderme
ao pesimismo e, como antídoto ao lixo e a crónica sensación de derrota que nos
arrodea, seguirei poñendo en práctica o que, supoño, ten levado aos grandes
países do mundo a ser o que son: traballar duro na procura de obxectivos sensatos,
pensando non en min senón no equipo ao que pertenzo e facendo co meu esforzo
individual non só o país que quero senón non o que quero deixar aos meus fillos.
O cal, creo, non é pouco.
