Memorias

Contra 1977 eu militaba na Xuventú (sic) Comunista de Galicia, brazo adolescente e fortemente hormonado do partido, que o era por antonomasia, é dicir, o pecé, sufixado en Galicia: pecegá.  Daquela era eu usuario dunha considerable empanada mental, na que, sen orde nen concerto, se mesturaban unha chea de lecturas mal dixeridas (Lenin, Malinowski, Freud, Cortázar…), das que non tiraba maldita a jota, o visionado de pelis tan contraculturais como aburridas (Bergman era unha especialidade) e a audición de músicas andinas, un chisco cursilonas, todo remexido coa impostergable necesidade de expansión sexual propia dos dezasete anos. Fumaba Celtas, gastaba botas gorila, anorak e uns pelos longos, de cor das cenorias e enguedellados, compoñendo o atrezzo do que entón se coñecía como progre. Xuntábame con dous perdis da vila, un deles pintor bohemio, de apelido Muras, da parte de Montes, moi boa xente, que morreu novo (e ben que o sentín), de tendencia nacionalista; o outro atendía por Orlando (un nome que ía ao pelo a un suxeito tan bizarro), gai e anarquista.

Nunha sorte de entente frontepopulista, unida máis pola gana de carallada que polo rigor doctrinario, faciamos saídas nocturnas pola Estrada provistos de spray para plasmar nas tapias locais tweets de menos de cento vinte caracteres. Muras, que militaba na AN-PG, escribía Autodeterminación para Galiza; eu reclamaba Aministía xeral, e o noso amigo anarquista luxaba o branco inmaculado das paredes cuns disparates que nos facían temer, se eramos detectados polo Land-Rover do benemérito corpo: Armas para el pueblo; Obreros: a las armas!, e cousas así. Para que non o recoñeceran (ou iso era o que el cría), Orlando poñía a trenka do revés, e entre o spray, a melena loira e os cadros e costuras do forro da prenda ofrecía unha imaxe de orate surrealista e abigarrado, como correspondía ao dinamiteiro que levaba dentro. Souben, anos despois, que tamén Orlando se foi na flor da vida.

Entón eu non o sabía, pero aquela entente de tres rapaces unidos por unha sede de liberdade tan intensa como a sublevación hormonal que experimentaban ía ser corenta anos máis tarde un símbolo, cando menos para min, de entusiasmo e ilusión colectivas, un símbolo honrado, modesto e íntimo pero non por iso menos trascendente. Hai corenta anos, por aqueles días de pólvora e magnolias, o país votou unha constitución que, con cousas boas e outras malas, fixo sermos o que somos. É polo arrecendo irrepetible daqueles días polo que hoxe non soporto que catro revolucionarios de gardarroupa me perdoen a vida.