Un dos
inventos cos que o século XIX obsequiou ao pensamento universal é, na miña
opinión, o responsable de moitos dos líos, conflitos, desavinzas e guerras nos
que a humanidade posterior se viu envolta. Este invento, derivado do ideario
dos románticos (que, como é sabido, eran todos melancólicos ou enfermos de
pulmón), é o de Volksgeist, en romance
o ‘espírito do pobo’. O que talvez non supoñían os románticos (que como todos
os ilusos eran maiormente boa xente) é que unha conciencia esaxerada deste
espírito ou alma do pobo, o que hoxe bautizamos con moito menos lirismo problema identitario, ía conducir por
vía directa a unha perversión: a de crer que o pobo ao que pertencemos,
provisto dun determinado carácter colectivo, é mellor dotado, máis forte e
nobre ca os pobos veciños e por iso ten un dereito supremo á existencia, aínda
a costa do sufrimento alleo, o que hoxe bautizamos con moito menos lirismo supremacismo. Bote vostede unha ollada á recente historia de Europa
ou á primeira de La Vanguardia de
calquera día destes e entenderá o que digo.
Pero, por
fortuna, existe outra lectura do Volksgeist
romántico, pois no espírito dos pobos, para alén dos excesos ideolóxicos que
con el se avivan, latexa o pulso de peculiaridades moitas veces únicas ou
dificilmente transferibles, se non é pola vía da ironía e o humor.
Serigrafar
nikis con exemplares fraseolóxicos de galeguidade popular, cotiá e mesmo
familiar resúltame unha enxeñosa iniciativa empresarial, que aplaudo
vigorosamente. Merquei o verán pasado unha destas camisetas, que, sobre un
fondo azul abisal, exhibe orgullosamente un anuncio categórico, derivado dos
moitos compromisos da nosa axenda: Marcho
que tengo que marchar. Outras refírense ao imperdoable pecado en Galicia de
erguerse da mesa con fame: Come, neniño, come
ou Quedaches con fame? Fágoche un bisté?
Cualquier cosiña, ya sabes (cando, tras
pagar, saímos da tenda cunha prenda ou un par de zapatos e nos despedimos da
dependenta); ¿No me comprendes lo que yo
te digo? (pregunta reiterada dalguén que nos está colocando un cotilleo); Ai, que feito! (=Ai, que lindo! en
Santiago, con especialmente referencia a un neno); Yo es que esto no te lo trabajo (tamén en Compostela, expresión de
ser alleo á explotación comercial de certos xéneros) son outros fascinantes
(e intraducibles) especimes dun Volksgeist irrepetible,
dignos de perpetuarse no algodón dun niki. Tomen nota, fabricantes!!
No hay comentarios:
Publicar un comentario