Spain, is different?

O suxestivo testemuño de dous viaxeiros anglosaxóns pola España da primeira metade do século XIX, George Borrow, de nación británica, e George Ticknor, norteamericana, coincide, entre outras cousas, nunha peculiaridade nacional que aos dous afoutos turistas chamou poderosamente a atención. Esta peculiaridade é a nomeada tendencia patria ao autodesprezo do propio e a admiración desmedida do alleo, como se todo o feito, pensado, dito ou producido dos Pireneos para abaixo fose por sistema peor, máis vulgar, ramplón ou innobre que o feito, pensado, dito ou producido ao norte de tan áspero cordal. Eu creo que esa percepción, tan criticamente sentida por espíritos intelixentes como os de Borrow e Ticknor (ah, os clásicos!), segue vixente na España contemporánea para quen dispoña dun ánimo minimamente observador. Certo é que, tras debullar as novas do día no telexornal, un vese forzado a crer que o país non é, precisamente, para botar foguetes. Lémbrame unha viñeta (creo que do finado Forges), na que, nun bar, un pai cun neno no colo dille ao fulano da mesa veciña: «Poña, por favor, o xornal para outro lado, que me está facendo chorar o neno». Pero tampouco é para tanto. Por exemplo, no eido que profesionalmente me resulta máis coñecido, creo que empeza a ser un chisco trasnoitado o argumento de que todo o que está en inglés é académica e cientificamente mellor ca o que está en español, un idioma que falan máis de 600 millóns de seres humanos, que algo valerá, digo eu. O problema reside, creo eu, non tanto en sobrestimar o que se fai fóra canto en non valorar o que facemos dentro, unha valoración para a que resulta imprescindible a confianza colectiva e a crenza fanática no labor de equipo, actitudes socioprofesionais nas que, aqui si, as culturas anglosaxonas nos levan franca vantaxe. Aínda así, de cando en vez, reconforta comprobar que en todas partes cocen fabas.

Hai ben poucos días, unha colega e mais eu tivemos a constatación de que, fronte a un traballo de transmisión informativa perfectamente elaborado pola nosa parte, unha prestixiosísima multinacional da avaliación académica facía augas por todas partes, do desbaraxuste organizativo que un caótico fluxo desa comunicación evidenciaba. Son momentos de orgullo, íntimo e humilde, no que dan ganas de preguntar: pero non era que Spain is different? A ver se vai resultar que, ao cabo, differents somos un pouco todos.