19.4.10

Proposta para unha nova materia universitaria: Principios morais da tecnoloxía.

O meu sempre inquedo amigo Pedro Rey Sanchiz, director da Oficina Web da USC, remíteme un documento audiovisual que, alén do pasmo que a tecnoloxía pode seguir provocando (malia xa non asombrarnos de nada), indúceme a unha reflexión que vai para alén das lindes mesmas da tecnoloxía e o seu desenvolvemento. En cinco anos pasamos dun robot que dixitalizaba 600 páxinas impresas por hora a un robot, o IEEE Spectrum, ideado e construído na Universidade de Tokyo, dotado dun "chip de supervisión", inifinitamente máis preciso ca o ollo humano e que é quen de, capturando 500 "frames" por segundo a unha resolución 1280 x 1024, dixitalizar ¡¡15000 páxinas por hora!!
Eu pregúntome sobre os límites morais (morais?) da tecnoloxía. Existen tales límites? Ten a tecnoloxía unha moral? Un dispositivo de menos de 200 g que acubilla nas súas tripas 2500 libros non é, de seu, un canto ao exceso, un artiluxio moralmente insultante? Unha pantalla de plasma dependurada da parede que sintoniza 150 canles de televisión non é un pouco como comer nas bodas? Quero dicir que todos os grandes avances tecnolóxicos da humanidade satisfaceron determinadas necesidades plenamente xustificadas no seu momento, e aínda máis xustificadas polos desenvolvementos posteriores que propiciaron. A xeración e conservación do lume, a roda, a lámpada incandescente, a máquina de vapor, a lente de aumento, a imprenta de tipos móbiles, o tubo catódico, o fotomátón ou a pluma estilográfica foron, xa máis trascendentes xa mais humildes, sublimes trouvailles coas que a humanidade foi escribindo as páxinas do seu devir histórico como especie, na procura do seu maior benestar. Pero percibo límites; debe existir un punto a partir do cal a evolución tecnolóxica deixa de ter unha base humana para ser substituída por outra, meramente, tecnolóxica; é dicir, a tecnoloxía evolúe porque si, porque é posible, sen preguntarnos se é necesario. Explota vostede todas as posibilidades do seu teléfono celular? Que é que fai co DVD da peli do fin de semana: ver a peli ou explorar toda a artillaría de extras e versións en estonio ou búlgaro? De verdade que aprecia a diferenza entre o Bluray e o DVD?
Para que pode servir un robot que dixitaliza 15000 páxinas por hora? En efecto, tal vez Google estea na lista dos primeiros clientes, e consiga dixitalizar todo o patrimonio escrito da humanidade nun ano no canto de en dez ou quince. Un grande avance para a humanidade.
O malo dos humanos é que somos febles, choramos por nada, esquecemos as cousas máis elementais, poñémonos enfermos, enfadámonos uns cos outros, envellecemos e as analíticas cada vez nos asustan máis. A ilimitada perfección, esta sorte de hasta el infinito y más allá ao que nos ten afeitos a sociedade hiperconsumistatecnolóxica que habitamos, entrana o risco obvio de obrigarnos a esvaír cada vez máis a nosa deficiente construción, como seres falibles e finitos, na aséptica e implacable perfección das máquinas, que, cada vez en maior número, invaden o noso espazo vital.
Algún día quereremos parecernos a elas. Ou será que algún día elas queiran parecerse a nós?

7 comentarios:

F. Míguez dijo...

Segundo fun lendo o seu artigo, aparécenme dúas cuestións diferentes sobre as que levo longo tempo reflexionado (como profesional da tecnoloxía, aínda que a miña non sexa tan alucinante). Empezo polo final, e mesturando a sensación de esvaecemento do humano entre o tecnolóxico coa A NOTICIA do colapso aéreo provocado polo "volcán islandés" (eufemismo que sospeito empregado para evitar a imposible pronunciación do nome do susodito). O resultado de tal mezcla é o de confirmar a sospeita de que, a medida que tecnificamos as nosas actividades facémonos máis ineptos; canto máis dependemos da tecnoloxía, non é que nos fagamos vulnerables ás súas debilidades, senón que ademáis perdemos a capacidade de iniciativa e adaptación necesarias para superar as eventualidades.
A segunda cuestión, é a de comparar a fiebre tecnolóxica con calquera outro vicio, poñamos por exemplo o da pornografía. Cando alguén se vicia no porno, adícalle inxentes cantidades de tempo e atención ó asunto, pero antes ou despois acaba descubrindo que esa non era a solución.

Juan L. Blanco Valdés dijo...

Amigo Apunta:
En efecto a crise provocada polo Eyjafjallajökull (pronúnciese Eiafiatlayökul) é un corolario pistonudo ao meu razoamento. Para que aprender a sumar ou dividir, se xa o fai a puta máquina? Pero, en efecto (e o símil da pronografía paréceme simplemente xenial), tarde ou cedo descubrimos que que non chega. Grazas pola intelixencia.

F. Míguez dijo...

Non me poña colorado, home. A veces, isto dos blogs xenera microequipos ("micro" en número e en duración) de traballo dos que saen cousiñas interesantes.

juan l. blanco valdés dijo...

Micro en número pero macro, creo, en libre e enriquecedor intercambio de pensamento e ideas. Saúdos.
(Hoxe a palabra de verificación, heaftewmb, é case igual de impronunciable que o noem do volcán dos collós).

Anónimo dijo...

"Algún día quereremos parecernos a elas. Ou será que algún día elas queiran parecerse a nós?"
Masahiro Mori, avanzou nesta última dirección alá polos anos 70 e chegou a unha preciosa teoría de título revelador: "A teoría do val inquedante"... http://es.wikipedia.org/wiki/Valle_inquietante
Realmente inquedante.
Por certo son Cristian.
Felicidades, moi boa reflexión.
Cristian

juan l. blanco valdés dijo...

Visitarei o wiki do val inquedante, Cris, grazas. Lembremos tamén, nesta altura, a Nexus 6 e os pellejudos de Blade Runner, enfrontados á contradición metafísica entre ter desenvolvido sentimentos e estar sometidos a unha data de caducidade.
Canto de máquinas temos? Canto de humano teñen?
Boa finde e saúdos cordiais.

cãosemdono dijo...

Equivócome se afirmo que hai un leve pero inquedante trasfondo de ideoloxía ludita na súa reflexión?.