Algunhas veces, tras unha
breve disertación privada (a un amigo, á miña familia…) de natureza filolóxica,
comentando, por exemplo, algunha etimoloxía curiosa, non son quen de ceibarme
dun oneroso interrogante: para que serve un filólogo? Poñamos por caso que lles
conto aos meus fillos, non por ir de listillo, conste, senón porque a cousa sae
na conversa, que as palabras galegas callar
e coagular ou comungar e comunicar son
curmás. O máis probable é que os chavales digan algo como ahá, pero me miren cunha expresión que, no fondo, quere dicir: pois mira ti que ben. E para iso tanto estudaches? Esta
indisimulada dúbida existencial que, en ocasións, me anega lémbrame a pregunta,
por demais inevitable, que unha vez se facía un poeta: para que serve un poeta?
Un filólogo tamén sabe,
entre outras moitas cousas máis (todas, como se ve, curiosas e utilísimas), que é un til de
nasalidade. Non me dirá vostede que non sabe o que é un til de nasalidade? Non,
non é unha pinza para poñer no nariz. Un til de nasalidade é un símbolo gráfico
que se usa en portugués para indicar que unha vogal é nasal: razão, nações. É o mesmo revirigancho (fermoso vocábulo!) que usamos en galego (e en
español) para coroar a letra ene, co resultado do grafema eñe (ñ), tan castizamente
español (e tan deostado por outras normas gráficas do galego alleas ás
oficiais).
Pois ben. Se hoxe lles conto que, como
semella resultar evidente, non teño moi clara a proxección utilitaria dun
filólogo, non é para abominar de tan nobre oficio, senón máis ben para
enaltecelo na ara da máis sofisticada tecnoloxía da comunicación. Eu, que
aprendín a escribir cunha pizarra e un pizarrín, síntome, como filólogo e como
editor, un privilexiado por ter podido ser coetáneo da emerxencia e eclosión da Internet, sen dúbida a
mudanza na comunicación humana máis profunda e radical dende a invención do
libro impreso.
Nas miñas aulas do mestrado en edición
contáballes aos alumnos, maiormente nativos dixitais, que para redactar cunha máquina de escribir o texto da
miña tese de licenciatura, cando tiña que grafar unha palabra portuguesa con
til de nasalidade, imprimía un eñe no papel e logo cunha tesouriña
recurtáballe o til, cunha pinza de depilar aplicáballe un chisquiño de cola por
atrás e pegaba o minúsculo recorte encima da vogal nasal da palabra en cuestión. E así para cada vez (e foron moitísimas!) que debía reproducir algún
vocábulo luso co diaño do til de nasalidade.
Hoxe, escribindo estas liñas no meu
portátil, confeso a vostede que sinto máis orgullo que saudade daqueles tempos. Pois todo, na evolución das cousas humanas, é unha cadea que nunca rompe.
No hay comentarios:
Publicar un comentario