O español

Raros, curiosos e imprevisibles son os camiños que conducen ao éxito unha obra calquera do humano entendemento. É ben sabido que Franz Kafka deixou encomendado ao seu albacea testamentario Max Brod destruír sen excepción todos os seus manuscritos. Ou que o sublime Van Gogh, pobre, roxo de pelo e tolo, vendeu só un cadro en vida, O viñedo vermello, por 400 francos. Morreron, ao cabo, don Franz vienés e don Vincent neerlandés ben ignorantes de que co andar dos anos serían, aquel un dos máis fascinantes narradores e este un dos máis extraordinarios pintores da vixésima centuria, considerados con todo merecemento cánones da novela e da pintura contemporáneas. 

Se don Miguel de apelidos tan galegos Cervantes e Saavedra intuía cando estirou a pata a inmensa repercusión do seu fidalgo de los de lanza en astillero é algo que non di a historia. Ao mellor, envexoso do éxito do seu colega, o fénix dos enxeños, rico, ligón, famoso e un pouco fantasma, e que por riba non era impedido dunha man, pensou que os loureiros do parnaso non lle estaban reservados e foise para o outro barrio na crenza de que as andanzas do seu Quijano pasarían sen mágoa nin gloria. Pero dispúxoo o destino doutro xeito e elevou o seu Quijote ao pedestal da obra máis universal, coñecida, lida e traducida da literatura de todos os tempos. Sería outro o seu futuro de non estar escrita en español? De novo, temos que dicir que non se sabe. Xa daquela, cando don Miguel puxo o punto final ao manuscrito, era o español o primeiro idioma do mundo, falado nunha extensión na que nunca se deitaba o sol.  Non sei a vostede pero a min prodúceme un pasmo reverente ver un misquito de Honduras, un guaraní do Paraguai ou un quechua andino falar un idioma absolutamente tansparente e intelixible.  Non constitúe esa comunidad de lingua un patrimonio impagable? Iso no étnico ou antropolóxico, porque, no puramente crematístico, a existencia dunha colectividade de máis de 600 millóns de usuarios dunha mesma lingua agocha un potencial económico que, cando ben explotado, pode reportar incalculables beneficios de toda índole.  

Cando as guerras carlistas, aquel meu admirado don Jorgito el Inglés, que vendía biblias luteranas por España adiante, deu fe que era característico dos españois o desprezo ou indeferenza do seu, en beneficio da devoción servil por todo o foráneo. Eu quérolle moito o meu país, pero vendo que imos mandar a Eurovisión unha gicha cantando en inglés dáme gana de marchar del. Odio a estupidez.