Un diestro brindando ao respectable unha
verónica cunha ikurriña por capote compón unha imaxe digna de ingresar no rico
imaxinario do surrealismo patrio, que, dende os caprichos de Goya ao can
andaluz de Buñuel, define con bizarro estremecemento moitas das obsesións,
medos e tabús desta vella pel de touro. Agora que os excesos nacionalistas
destilan escrúpulos insalvables acerca do financiamento dun mastodonte
administrativo perfectamente prescindible ―resulta que, por exemplo, a Rioxa, cunha poboación
pouco superior á cidade de Vigo, ten un parlamento autonómico―, a «fiesta nacional» adquire
unha dimensión, ao meu modo de ver, moito menos criticable pola crueldade
exercida coa nobre e fera res ca polo feito, simplemente intolerable para o pensamento
nacionalista, de que as corridas constitúan un elemento paranacional que non
respecta as lindes entre Aragón e Cataluña ou Burgos e San Sebastián. Resulta
dunha hipocresía dificilmente defendible apelar á crueldade física da lidia nun
país onde se ten elevado á norma colectiva de conduta a bestialidade no trato
cos animais. No noso paraíso rural, tan caro aos entusiastas, é acostumado que
un desafortunado can morra atado á cadea á que o uniron de por vida sendo un
cachorro. Non é isto crueldade? Nunca me gustaron os touros pero entendo que
todo e cuestión de sensibilidades. Persoalmente, sempre deplorei ter convertido
en espectáculo o terror de cabalos e poldros vítimas dunha agresividade máis
machista ca viril nos «curros» e rapas do país, dos que tanta xente sente
orgullo. Os encerros e carreiras do San Fermín, onde o espanto da res brava que
foxe enlouquecida é da mesma intensidade que a chulería insensata do
antropomorfo que a excita, testemuñan unha dinámica, atávica e irracional, na
que o combate coa besta supura un ritual de sangue gratuitamente derramada. Como
as «Hazañas Bélicas» de Boixcar ou as novelas de Lafuente Estefanía, os touros representan
para unha colectividade de persoas que os perciben con gusto un elemento de identidade
e cohesión e non, malia Bildu, de afastamento. Porque, tal e como a ikurriña
convertida en capote ilustra de xeito case onírico, non existe baixo os ceos do
mundo nada tan discutible, subxectivo, mestizo, contraditorio e indomable como
o propio concepto de «cultura». Algo así como dependurar nun dos «toros» de
Osborne que flanquean as estradas do país un pano branco cruzado en diagonal por
unha banda azul.
No hay comentarios:
Publicar un comentario