Juanita

Unha vez, nun carretón de feira, andaría eu polos sete anos, vin a vaca Juanita. O carretón era todo de madeira, de cor azul, con rodas tamén de madeira pero de cor marela, e tiraba del un cabalo, vello, comesto das moscas, que piafaba seguido.
A vaca Juanita era un animal famoso que se exhibía polas vilas os días de feira. A razón da súa fama era unha horrible deformidade que lle nacía do lombo: unha especie de bolsa rugosa coma o fol dunha gaita da que saían tres patas, incompletas e de tamaños diferentes pero perfectamente recoñecibles, que dependuraban dun xeito grotesco a un lado do animal. Polo demais, Juanita era unha vaca de raza rubia como todas as vacas, coa expresión de indiferenza, resignación e mansedume característica das vacas.
Era mércores, día de feira. Un curmán meu e eu latamos clase —iamos ao Grupo Escolar ‘José Antonio’— para ver a vaca Juanita. No carretón cheiraba a corte: mexo, palla seca e bosta. O tipo que nos cobrou a entrada era un labrador fraco, de pucha sucia e gastada e cara de mala hostia. Eu pregunteime por que estaría de mala leche xa que tiña bastante sorte de que lle nacera unha vaca como a pobre Juanita que lle proporcionaba bos reutos sen dar pancada. O tipo estaba alí, fumando, impaciente e picado, cunha pinta de langrán que botaba patrás, chiscando o ollo do lado de onde lle viña o fume, mentres o público de Juanita —latóns coma min maiormente— ollabamos para o animal morbosamente engaiolados por aquela deformidade tan fabulosa como inxeplicable. Nun momento algún dos nenos preguntoulle ao tipo se a Juanita lle anoxaba ou lle molestaba o peso das tres patas. O fulano aquel, cuspiu no chan do carretón, e respostoulle:
-Si ho, o mesmo que che pesa a ti o carallo!
España. Ano 67. Era unha sociedade brutal. Parece mentira o que cambiou todo. E non hai tanto. Ou si?