31.12.05

Feliz 2006















O tempo está recuperando pedras da estación
perdida, do apeadoiro, é dicir que recoñece
os socalcos do monte que conduce á casa,
a pelamia crecha das ruínas doutro niño
asañado, como a nenez que vai nas costas,
como o tempo que nunca dá chegado.
Saeta negra no corazón durmido
epiderme e ritmo doutro advento
na friaxe dos dedos, piedade reducida
a un lamento que un día
foi un ano novo, unha nova esperanza,
unha luz que cega aínda que non se mire.

Imaxe: Solpor de inverno na praia de Traba (Laxe, 24.2.05, 17: 29 h.)

28.12.05

Premio Roberto Blanco Torres 2004


O Servizo de Publicacións da Universidade de Santiago de Compostela -onde, por certo, traballo: feliz coincidencia- vén de tirar do prelo o VI Premio "Roberto Blanco Torres" de Xornalismo Literario e de Opinión (colección ao coidado de Víctor Freixanes), adicado a Francisco Fernández del Riego polas súas colaboracións en La Voz de Galicia. Un feixe de artigos, publicados baixo o título xenérico de Palabras a eito, da lectura detida dos cales (por mor da súa edición) tirei un par de conclusións:

-del Riego pertence a unha xeración de xigantes: pola súa cultura (Kafka, Borges, Toulouse-Lautrec, Gabriela Mistral, Woodsworth, Hemingway, Rof Carballo, Clarín, Pastor Díaz...; Ribadavia, París, o Xurés, Roma, Bos Aires... desfilan polas páxinas do libro), pola súa humildade, pola absoluta ausencia de fanatismo, intolerancia, sectarismo...
-os membros desta xeración non escribían, polo tanto, para convencer nin para facer adeptos a unha causa, nin estaban obsesionados polo que o lector quería ler. Escribían sobre o que escribían porque si, porque era, porque é preciso manter certos valores, alén do tempo e da circunstancia concreta.

Un libro delicioso. Falei hai uns días con don Paco para lle anunciar o envío de exemplares do seu libro. Estaba, como decote, puntual, no seu despacho da Fundación Penzol. Ten 92 anos. Cando estalou a Guerra e tratou a Roberto tiña 23 anos. Afable, repousado, modesto, alegre e ilusionado polo libro. Agardo que lle guste. A súa dona non anda moi ben. Deséxolles a ambos os dous, dende estas páxinas que ninguén le, o mellor para este 2006 que xa asoma a cabeza.
Don Paco contoume que o segredo da súa lúcida lonxevidade estaría nunha ama de cría que tivo alá en Lourenzá e que bebía un churrupio de caña antes de lle dar o peito ao neno... Pode ser.

Premio Roberto Blanco Torres 2005


O último día 21 de decembro o xurado do Premio Blanco Torres de Xornalismo Literario e de Opinión reunido en Cuntis -vila natal do poeta e xornalista asasinado en outubro do 36- decidiu outorgar o galardón do ano 2005 a Isaac Díaz Pardo polas súas colaboracións semanais en La Voz de Galicia. En nome da familia, os meus parabéns ao benquerido Isaac. Tiña 16 anos cando mataron ao seu pai Camilo, a Roberto, a tantos outros...
Unha cesión persoal: o meu irmán -xornalista de raza coma o seu tocaio- chámase Roberto e o meu fillo tamén. A tribo. Estas cousas.
En 1999 dediquei tres libros a Roberto, irmán de meu avó (Hipertensión cívica. Aproximación á vida e a obra de Roberto Blanco Torres, Eds. do Castro; Roberto Blanco Torres, Xunta de Galicia [con limiar de ¡Manuel Fraga Iribarne!]; Roberto Blanco Torres, unha fotobiografía, Xerais [grazas Manolo Bragado, grazas Salva García Bodaño, grazas Cid Cabido polo agarimo e profesionalidade]. Tamén escribín un poema, que o querido amigo Xesús Alonso Montero publicou con outros nunha Coroa poética á morte de Roberto Blanco Torres (O Castro, 1999).
Chámase O teu sangue tan cercano.


Mirade fixamente
o mar de tempo que tedes aí diante
e que alguén de vós, se o sabe,
aventure unha resposta
e diga qué foi de tanta auga.

No pouco que a min toca,
afeito xa a esta anguria que comigo mora,
aquí sigo, Roberto, á espreita
de que volvas, renacendo
do fecundo sacrificio da vixilia.

Ó lonxe enxergo un auto,
vai friaxe; de vagar
marcha a tardiña
serea e en silencio,
e ti vas dentro, Roberto,
o teu sangue tan cercano,
despedíndote de todo,
asinando o teu destino
na terra dos camiños.

¿Quen me furtou a túa voz?
Un lóstrego letal,
un bafo etílico,
un berro resoante
na humidade da masmorra,
un aramio nos teus pulsos,
o medo á vindeira escuridade,
un irse o mundo nun repente.

Mirade ese mar repleto de futuro,
palpitando en vellas páxinas,
amarelas dos xornais,
nos eternos poemas desta vida,
que falan das cousas que non cambian.

Mirade o trebón que se aveciña,
mirade os náufragos loitando,
ampeando por un pouco máis de aire.
¿Quen os salvará do afundimento?
Mirade como entran
(lembro que son as túas verbas)
–¿por que sempre os mellores? –
na Estixia, no outro mar da eternidade.

Eu, pobre de min ¿que máis direi?
Aquí sigo; sobrevivo
chorándote outra vez,
reinventándote,
ó pé do mesmo baluarte
onde o fervor e a ilusión centuplicaron
o brío dos teus mellores días.

13.12.05

Novo blog de libros e cultura


O novo blog Comunicación Cultural pretende establecer un diálogo permanente entre todos los profesionales del sector cultural, ya sean periodistas, libreros, editores, responsables de comunicación de editoriales, y el gran público lector interesado en la interacción entre la comunicación y la literatura. Ten enlaces a outros blogs de temas editoriais, culturais e sociais moi interesantes. Moi, moi recomendable.

Dixitalización de libros: solución aos problemas de arquivo?


Información completa sobre o seminario «El archivo de la internet española», celebrado na residencia de Estudiantes de Madrid, baixo a dirección do querido amigo e colega José Antonio Millán.
Por certo, José Antonio, de ónde sacas o tempo?

12.12.05

Curso de escritura científica e ortotipografía para profesores da USC



Durante o mes de xaneiro vou impartir, xunto con Alexandre Veiga -catedrático de Lingua Española do campus de Lugo e editor-, un curso de escritura científica e ortotipografía para profesores da USC. Aínda hai prazas (creo).

8.12.05

Invierno
















De nada sirve el humo
sino para intuir
el olor del invierno
y su dulzura, pues el fuego
no quema por sí mismo, es sólo
fuego, una palabra
que fácilmente muere y ya no es fuego
sino humo y certeza del otoño,
heraldo del castaño y de su fruto
que ha sido yema y erizo
y ahora derramado alimento de la tierra.

Y la noche, tiempo eterno en que escribimos
el reverso de la luz, sea
la hora de las olas, la sorpresa
de no vernos en la arena
porque la luz es sol, y del sol es,
y el sol se ha ido
y en su reverso late
involuntaria la semilla
del nuevo, siempre nuevo,
alimento de la tierra.

Notas
a) Fondo musical -instigación, musa, suxestíón: «Colors/Dance» de George Winston, en Autumn, Windham Hill Records, 1980)
b) Foto: o monte Iroite dende a praia da Agueira, Porto Dosón, 09.12.05, 17:30 h.

7.12.05

Poetas nas súas voces


A voz ten unha erótica irresistible. O son dos idiomas descoñecidos unha forza de atracción incomparable. A recomendación de hoxe é escoitar poetas de todo o mundo (en máis de trinta idiomas: do galés ao árabe, do wayuunaiki [??!!] ao ucraíno, do indonesio ao islandés) recitaren os seus propios poemas. Tes que ir aquí. Fai falla o plugin de Real-Player. Se non o tes, podes descargalo neste enderezo.
Non é unha fermosa iniciativa, a imitarmos?