Historia dunha mesa (e II)

2ª parte do relato iniciado o pasado día 28 de novembro.

II
Polo que eu sei (e acaso non sexa este o momento de aburrir especificando as miñas fontes), a véspera do Nadal de 1888 zarpou do porto de Macapá, no noroeste do Brasil, o mercante inglés Darlene con destino Southampton vía Lisboa. Amais dunha pequena pasaxe -algúns europeos afincados no Brasil que voltaban ao vello continente-, o buque cargaba unha enorme cantidade de madeira en táboas procedente das selvas interiores do país. Era o seu capitán un tal Heatherford, mariño máis ca experimentado na travesía do Atlántico e que levaba ao mando do Darlene unha chea de anos. Home recto e amigo de facer as cousas ben, Heatherford -cando menos iso se afirmou despois-, tivera xa unha serie de problemas e diferencias coa consignataria por mor de fallos e neglixencias nas estibas da carga e excesos no peso obviamente conducentes a un maior beneficio no menor número posible de viaxes. Desta, polo visto, el en persoa tiña supervisado o acomodo da madeira no ventre do buque e todo fora conforme o seu gusto. Pero, como se adoita dicir, cando o día está de pulgas non vale cambiar a camisa. Aos oito días da partida, e despois de ter afrontado unha mar grosa invariablemente violenta, na altura dos 13º N e 32ºE, a uns 450 km ao surleste de Cabo Verde, o barco houbo de arrostrar unha espantosa galerna con violentísimos refachos de babor que case o botan a pique. Só o sangue frío do capitán e un profundo coñecemento do seu oficio evitaron unha segura catástrofe. Aportaron ao cabo en Lisboa e, tralas reparacións de rigor, seguiron viaxe cara ao Norte. Na tarde do 15 de xaneiro de 1889 o buque cruzaba as augas que arestora teño á vista. É inexplicable que un mariño tan experto e frío como Heatherford se chegara tanto á costa, pero o certo é que andaba a non máis de cincocentos metros da que por aquí chaman Area do Nove, a escasos novecentos metros ao sur da punta Balea. No medio dunha fortísima borraxeira de vendaval, con mar moi grosa e olas de catro e cinco metros e xa totalmente escurecido, malia non teren dado aínda as seis da tarde, Heatherford debeu decidir aproximarse máis á terra emproando cara ao surleste por un punto traicioneiro chamado Cons da Codia. Cando se decatou do errado da súa manobra, era xa demasiado tarde. A quilla do Darlene bateu violentamente cos baixos que racharon lonxitudinalmente o casco coma se fora de palla. Na aldea de Restrelo, no lugar propio dese nome fronte por fronte dos Cons da Codia, oíron o estrondo do buque ao se fender e os berros dos infelices que eran pasto daquelas augas temibles. Dende o día seguinte, o se calmar un así a borraxeira, as xentes da volta, de Trascastro, de Ameán, de Fremil…, ían recollendo os corpos que o mar, xa cobrado o seu tributo, devolvía á terra. Pó ao pó. Nunha touza, onde remata a praia, alí mesmo na Area do Nove, foron soterrados non menos de corenta corpos, homes de mediana idade na súa maioría, anque había tamén catro ou cinco mulleres e algún rillote de trece ou catorce anos. Os restos dalgúns foron tempo despois repatriados a Inglaterra anque disque había tamén holandeses e algún alemán. O corpo de Sullivan Heatherford aínda está alí, no lugar de preferencia -un cómaro dende o que se divisa toda a extensión da mar inmensa, que aquelas xentes mariñeiras que deron terra aos corpos sabían que o capitán debía ter. Unha placa de metal escuro foi colocada non hai moito no centenario do suceso, nun acto sinxelo que, curiosamente, tivo moi pouca repercusión nos medios de comunicación e ao que asisitiron incluso descendentes dalgúns daqueles desventurados. Di : Sullivan Heatherford (1826-1889), Captain of shipwrecked Darlene. Ese sublime laconismo británico.
(Continuará)