30.5.09

Mazarelos e Siruela

Entre estas calores saharianas, unha curiosidade compostelá: sabía vostede que a porta de Mazarelos é a única que queda en pé da antiga muralla que arrodeaba a ‘améndoa’ santiaguesa? Sabía vostede que por alí, subindo do Castrón Douro e o Patio das Madres mercedarias entraba na cidade, polo camiño de Ourense, o viño do Ribeiro? Sabía vostede que o pequeno bar-restaurante que colinda intramuros coa Porta se chama Viño precisamente por esa razón? Quen, da vella garda filolóxica de Mazarelos, non lembra a Victoriano Novio Manteiga, orondo, sabio e repousado propietario do establecemento nos anos oitenta; a súa muller Dorinda, pequena, espelida, cordial, e a muchacha Julia, delgada, miope, en permanente movemento? Alí, na paradigmática terraza do Viño, un estival mediodía de hai ben anos, vin eu un tipo sentarse nunha mesa e pedir -cousa rara que, naquela altura, na vida vira- un kas limón con cervexa. Era un tipo da miña idade, máis ou menos, co pelo prematuramente níveo, que lía El País mentres bebía da clara. Recoñecín a Jacobo Fitzjames Stuart y Martínez de Irujo, conde de Siruela e Grande de España, a quen por aquel entón xa precedían as brétemas un pouco míticas da súa exquisita editorial Siruela.
O fillo dun amigo meu, cando de pequeniño lle preguntaban qué quería ser de maior, respostaba invariablemente convencido: rico. Sabendo o que sei hoxe, se mo tiveran preguntado a mín diría: Jacobo Ftizjames Stuart y Martínez de Irujo, conde de Siruela e Grande de España, e non tanto pola artillaría heráldica canto pola teima editorial.
O excelente suplemento "Culturas" de La Voz de Galicia de hoxe sábado publica, na última, unha interesante entrevista con Jacobo Siruela. Jacobo Siruela representa para todo editor vocacional e amante dos libros o modelo ideal: un editor rico, de entrada despreocupado de repunantes servidumes financeiras (no edito para ganar dinero, pero tampoco para perderlo); de base fondamente culta e sensible cara ao mundo cultural e intelectual (claro, mentres na miña época hippie eu fumaba petas, poñía cul nos ollos e escoitaba a Camel cunha pandilla de farsantes coma min, Jacobo pasaba las tardes con Paul Bowles o invitaba a Jorge Luis Borges a dar una conferencia o hablaba con Cioran), e que entende a actividade editorial dende un radical amor ao libro: Para mí editar es una felicidad. Sobre todo lo hago por el placer hacia el libro.
Cando lin, na entrevista, que Siruela é vampirólogo, sorrín, pensando que, co amor aos libros, a afección vampírica debe ser o único que teño en común co editor artistócrata. Lembrei (e había moito tempo que non o lembraba) que, devoto como eu son de toda especie de truculencia, o primeiro libro que merquei de Siruela foi unha siniestra biografía dun siniestro personaxe: a monstruosa condesa sáfico-sádico-antropófaga Erszébet Báthory, de nación maxiar, ao cabo condenada por bruxa, asasina e herexe contumaz. Ademais do fascinio anexo a historia tan demente e escura, do libro evoco con nidieza o recoñecemento dun labor editorial esmerado ata nos últimos e máis banais detalles. Aquí, pensei naquel momento, hai escola e oficio, cerna e madeira de editor. O tipo de cousas que o van facendo a un.

5 comentarios:

arume dos piñeiros dijo...

Eu que de vampírico non teño nada non me queda outra que agradecerlle este fermosísimo post. Xa sei que soa a constante peloteo, pero prefiro repetirme que permanecer en silencio. Xa se sabe: eu non calo nin debaixo da auga.

juan l. blanco valdés dijo...

Vostede que me ve con bos ollos, Arume. Celebro que lle gustase a variopinta evocación. Apertas (e calores...).

Anónimo dijo...

Pois a min o dos vampiros mólame. E moito. Lin un libro (eu non son coma vostedes: nin lembro o título nin ao autor, coido que autora, qué animal son) hai tempo no que se explicaban unha morea de truculencias dos vampiros. Metía medo. Que por qué aparecen pálidos, despois de medianoite, coas unllas, orellas e dentes longos, por que tiñan ese gusto por beberen sangue... Que medo! Pero que ben o pasei!

juan l. blanco valdés dijo...

Coño, anónimo, esas cousas hai que lembralas con referencia de feito e de dereito. Poñernos os dentes longos (ou mellor sería dicir os colmillos?) para logo deixarnos compostos e sen autora nin libro nin editorial nin farrapo de gaita élle unha festa! Faga memoria, hom! E, se non, non botara a lingua a pastar!

Anónimo dijo...

Que quere que lle diga? Esa é unha das razóns polas que deixei de ler: total, non me lembro de nada! Antes presumía de reler, que queda mellor, inda que en realidade non relía, lía sempre por vez primeira. Tampouco estaba tan mal, porque ía sempre a tiro fixo: lía o que sabía que me gustara, inda que non lembrara por qué!
En fin, que por iso deixei de ler.