13.4.09

Kafkiano

As propiedades elementais do texto son a conectividade ou cohesión e a coherencia. Un texto cohesionado mediante o uso racional de conectores e coherente do punto de vista da harmonía entre os seus compoñentes léxicos será un texto correctamente escrito. O cal, claro está, pode distar moito da elegancia, a estética e o atractivo textuais, iso que normalmente chamamos talento e, non sabemos moi en por que, serve para distinguir un escritor que nos gusta doutro que non, un texto que "flúe", como flúe naturalmente a auga dun regato, e outro que se atranca permanentemente, ao xeito do paseo por unha trocha pina, pedreña e incómoda. Algunha outra vez (a orixinalidade constante é imposible nun blog), citei xa a Somerset Maugham, quen cría que para escribir ben existen cinco normas básicas pero ninguén sabe cales son.
En edición, hai unha proba de fogo para experimentar as capacidades textuais. Refírome aos textos da cuartas de cuberta que, a modo de sinopse, deben condensar en breves liñas o contido de todo un libro. Pénsase comunmente que estes textos os proporciona o autor ao editor. Isto é así só en ocasións. Moitas veces (máxime cando o autor non pasa de cumprir con suficiencia mínima as propiedades textuais devanditas), é responsabilidade dun bo editor a súa redacción, como broche de nobre metal para un labor editorial esmerado.
Lía hai non moitas noites, no aloxamento dunha cidade norteña e fría e entre unha nevarada que convidaba á maxia dun libro escuro e nocturnal, un destes resumos, que, na súa impecable austeridade, fría elegancia e contundencia expresiva, debera ser espello e paradigma. Trátase da sinopse de El Castillo de Kafka (Alianza Editorial, 1971, eu cito pola 13ª reimpr., 1997, edición da cal xa gabei neste caderno a cuberta, un dos mellores produtos do deseño editorial español):
El clima y la idea dramática que informan EL CASTILLO son los que nutren toda la narrativa de FRANZ KAFKA: un mundo exterior que, pese a conservar todas las notas que lo hacen reconocible, es objeto de una mutación que lo transforma cualitativamente: una secuencia de acontecimientos incomprensible para quien la padece, pero que esconde una necesidad ineluctable; la inoperancia de la voluntad y el entendimiento humanos para comprender ese medio hostil y doblegarlo.
Arrepiante. Un entende por que en moitos idiomas se troquelou un novo adxectivo: kafkiano.

4 comentarios:

Ángel Ruiz dijo...

Muy bueno: ni hecho aposta podría haber quedado más propio. Y luego uno lee a Kafka y descubre que es muchísimo más claro que los de la secta kafkiana, como por ejemplo el autor de ese texto abracadabrante que citas.

juan l. blanco valdés dijo...

Sí: hay una cosa que adoro de Kafka (y de D. Vogelmann, su mejor traductor a español) y es la absoluta precisión expresiva de los personajes, lo que puede conducir a una mesonera a hablar como una académica. El texto es, en efecto, abracadabrante (¡magnífico adjetivo!, por cierto).
Saludos.

Anónimo dijo...

A ver que me din desta frase quitada do especial belleza dun semanal este mesmo domingo:
"Este centro para hombres emplea la electroterapia de bioestimulación restitutiva tisular, combinándola con la bioquímica de los activos cosmecéuticos."
Kafka? Quén era ese?

juan l. blanco valdés dijo...

La bioquímica de los activos cosmecéuticos ten que ser a repanocha. Seguro que aos tres días cáeche a pel a tiras.
Fastuoso Kafka, I say.