Cousas que hai que dicir

As presentacións de libros teñen algo de bautismal. No bautismo, en orixe, e deixando á parte derivacións e procedementos meramente litúrxicos, reúnense deudos e amigos dos proxenitores para, entre todos, practicar un recoñecemento colectivo da nova criatura testemuñando a ledicia polo seu ingreso na comunidade e facendo votos por unha existencia frutífera, longa e feliz. Todo ata aquí podería aplicarse tamén á presentación dun neófito editorial. Pero, a cousa comeza a diverxer, cando, nas presentacións de libros, o proxenitor (ou proxenitora) toma a palabra para se referir, sequera brevemente, ao seu vástago (ou vástaga). Imaxinan que, nun bautismo, tras os ritos, óleos, rezos e augas de rigor, o presbítero cedese a palabra ao pai (ou nai)? Que diría? Que o proceso creativo do pequeno tivo lugar de noite, sen luz e sen ver moito o que se facía, e que, aínda así, non hai moita queixa, que hai que ver o ben pintado que saíu o bebé? Que lle gustaría un pouco máis tirando a loiro? Que, mirando para o ventre da nai, parecía que ía pesar máis, pero que ao cabo eran todo augas? Que para lle acabar chamando Faustino á criatura houbo os seus máis e os seus menos e non foi doada decisión por existiren trasacordos entre a liña materna e a paterna?
Disque o ollo do amo engorda o cabalo. A min débeme suceder o contrario. Será, talvez, por un espírito hipercrítico pero, con todo o que fago (e non mo tomen a falsa modestia), pásame como aos británicos cos xardíns: o meu sempre me parece peor. Presentando o pasado día do libro o meu Manual de edición técnica, xunto con Jacobo Bermejo, presidente do Clúster do Produto Gráfico e Libro Galego, e Manolo Bragado, director de Xerais -o meu editor-, e tras escoitar as súas laudatorias palabras, tan xenerosas como desproporcionadas aos meus limitados méritos, debíame, cando tomei a palabra, mover entre a miña natural humildade e o desexo de non contradicir aos meus predecesores no discurso. Ora, tamén lles digo unha cousa, co seu permiso: se imos a xulgar as calidades deste manual polo traballo que me deu, debe ser excepcional. En definitiva, os libros téñense sós e hai un criterio ineludible que os pon no seu sitio: o veredito do público. Alá veremos.
De por parte, e como podería botarse a excesiva modestia (tan excesiva que soase falsa) que non lle adicara a libro tan significativo (polo libro en si e por ser meu) un post no meu blog, consagrado especialmente aos libros e a edición, permitireime enfatizar algo que xa dixen na presentación e me parece importante: eran chegados os tempos de que en Galicia houbese unha obra así. E digo isto con total independencia de que sexa eu o seu autor. Creo que este manual de edición non é máis que -ou é principalmente- a manifestación necesaria do dinamismo e perspectivas de futuro dun sector como o editorial, que, só no país, concita a 45 editoriais privadas asociadas a Ásociación Galega de Editores (máis toda a actividade pública, por veces, como é o caso da edición universitaria, inxustamente marxinada); publicou no ano 2007 máis de 2000 títulos e case tres millóns de exemplares e dá emprego a preto de cincocentas persoas, só no sector da edición (deixando de lado o sector das artes gráficas)...
Só quería apuntar isto. O demais que se poida dicir do libro non me corresponde a min dicilo.