Olhares

Hai libros que semellan dotados dunha existencia autónoma, independente da vontade do seu posuidor. Aparecen, nun repente, e un pregúntase de onde é que puideron saír; non se lembra a súa orixe, o misterioso proceso que, dende o día do seu nacemento, no pé dunha xigantesca encadernadora, nalgunha imprenta remota, os levaron a nós. Logo, un bo día desaparecen e xusto cando os buscamos non somos quen de dar con eles, para reaparecer cando menos se pensa.
Como puido chegar a min o libro do que vou falar a seguir, o ignoro, ou, de momento, non fago lembranza, malia levar véndoo aquí e alí durante varios meses. Pero agradezo ao proceloso fado o térmolo proporcionado. Lembraba no post de hai uns días a Hölderlin e a súa famosa solicitude de habitarmos poeticamente a terra. Pois ben, o libro en cuestión é unha impagable mostra do senso máis fondamente poético que, involuntariamente, poden ter as cousas. Só hai que saber mirar. Porque Olhares, que tal é o título da colección de arredor de 60 instantáneas saídas do obxectivo de Augusto Pereira Gomes Rocha Soares, publicado en 2004 sob os auspicios da Cámara Municipal de Santiago do Cacém, non é un libro de fotografías máis, como tantos que se publican sen pena nin gloria. Olhares é un poemario, un fato de imaxes en branco e negro que trascenden a súa propia arquitectura visual para penetrar no cerne máis lírico e íntimo, no senso, si, máis poético dos personaxes ou das paisaxes que retrata. Sei ben pouco do seu autor, alén da información que fornece a cuarta de cuberta do libro: enxeñeiro químico nado en 1927 no Cacém e de sempre afeccionado á fotografía, comeza a expoñer en salóns e exposicións a partir de 1973. As fotos que trae o libro, moi ben editado por certo, son de entre 1971 e 1974 (abril, por suposto!), un Portugal, aínda, atávico e subdesenvolvido, con aqueles coches de placas, con toda seguridade as matrículas máis fúnebres do planeta, de letras e números brancos en altorrelevo sobre fondo negro.
Custoume moito decidirme por unha imaxe para ilustrar este post. Pero, ao cabo, o rosto desta nena cativoume. Retador, suspicaz, salvaxe, fero, defensivo, soprendido, escrutador, agresivo, belísimo… poético. A foto chámase Varredelas e foi tomada en Musgueira, Lisboa,en 1972.