Un documento oito válvulas

A babilonia tecnolóxica na que vivimos conduce a peculiares hipertrofias. Cando se manexan centos de arquivos informáticos (.doc, .pdf, .jpg, .tif, .dat, xls., .ppt, .otd et sic de singulis), a imaxinación chega a resentirse á hora de bautizalos e os resultados poden producir especimes fantásticos: curripeq é un .doc que contén unha versión pequena do meu currículo; un equívoco lanjram.pdf é o nome da tradución que un tal Jose Ramón fixo dun texto inglés chamado Language. A certo documento redactado de consún por varias persoas en diversas reunións corporativas, decidimos chamalo Minerva, por razóns que nun tempo faranse obvias pero que, de momento, non veñen ao caso. Sendo a última versión deste texto a oitava, decidín chamalo Minerva V8 ('versión 8') e, no subject do mail no que o enviei a todos os colegas, puxen Minerva 8 válvulas. Un dos destinatarios viume ao pouco, e co seu aquel de rintintín ―unha das máis fermosas deformacións por etimoloxía popular que coñezo― preguntoume se estaba tolo. Supoño que o diría porque, ao seu modo de ver, en cousas tan serias e academicamente elevadas, non entra o humor. Eu coñezo moitas persoas, e abofé que vostede tamén, para as que a eficiencia e calidade profesionais só teñen cabida en ámbitos estatuarios e convencionalmente serios e que relacionan humor con carallada e ironía con falta de rigor: semella, daquela, que atopar elementos humorísticos no que un fai, por máis que o que faga sexa serio, sesudo e grave, é marca indeleble do trapalleiro ou do paiaso. Ben está que o crean e non vou eu a gobernar casas alleas. Pero penso que o argumento non só non é certo senón que, en troques, aplicar humor e ironía ás nosas rutinas laborais ten moi salutíferos efectos sobre a propia calidade do traballo, pois, por unha banda, faino máis agradable e levadío ―a risa é saúde― e, por outra, rir de nós mesmos e do que facemos relativiza a importancia que cadaquén atribúe ao que fai. Este é un camiño especialmente recomendable no entorno universitario, onde menudean de xeito especialmente intenso sesudos xenios incomprendidos, persuadidos de que das súas mois serias investigacións depende o futuro da civilización occidental. Na miña vida profesional ―e tal vez facendo gala dunha personalidade excesivamente expansiva, non o nego― percibo con claridade a primeira reacción de estrañeza cando, por teléfono, un interlocutor que non me coñece escoita do director de publicacións da Universidade de Santiago ―unha categoría que ben pode encaixar no prototipo do universitario-horrorosamente-aburrido― non sei, un xogo de palabras, un golpe de enxeño, unha anécdota chistosa que veña ao caso. Son éstas cousas que achanzan as relacións, rompen o xelo e fan que os compromisos flúan como engraxados con aceite. Persoalmente, non me custa nada despedir os mails profesionais dirixidos a persoas descoñecidas e doutras comunidades do Estado ou mesmo países con fórmulas do estilo de Saludos desde la esquina verde (ou a variante inglesa Greetings from the green corner, e que averigüen en Wyoming ou Vancouver que carallo é iso da esquina verde) ou Saludos cordiales desde una lluviosa y otoñal Compostela (ou o que veña ao caso, segundo o clima). Penso que son pequenos detalles que humanizan fluxos de traballos tan bestiais, deshumanizados e vertixinosos como os que compoñen o noso labor diario, apuntamentos que din algo de nós, unha folerpa poética, un relampo breve de simpatía e proximidade. Serán os anos, non digo que non, pero, nesta civilización de vítimas do estrés adictas ao trankimazim, aprecio cada vez máis a galanura e mimo, o humor respectuoso nas relacións interpersoais. Custa tan pouco e serve para tanto!