2.11.07

Claves de senrazón práctica

Todo ten diferentes claves segundo onde, como, cando e porqué. As claves da violencia xuvenil no Bronx, Horcasitas ou El Carmel son, de certo, parcialmente comúns e parcialmente diferentes, pero relaciónanse en calquera caso con moitos dos males derivados das grandes aglomeracións, das marxes dos monstruos urbanos construídas do aluvión da desesperanza, o paro, a inmigración, o desencontro, a desigualdade de oportunidades, a difuminación dos valores fundamentais perante a sublimación dos males, as drogas, o sexo barato…
E Boiro? É inútil buscar nun rapaz de quince anos unha saña así apelando a lugares comúns verbo da violencia xuvenil. Nada de nada. Aquí hai que ir cara a atrás e cara aos lados. Educación e contexto.
Educación. Non podo imaxinar (ou, mellor, non quero facelo) aos pais dese rapaz nin aos dos que o jalean entre bromas para que siga mallando e propinando couces na cabeza ao outro neno de catorce anos que, deitado no chan, procura safarse da tunda.
Contexto: fendas. Hai en Galicia terribles traumas no complicado paso entre os elementos dunha sociedade rural, pobre, pechada en si, atávica, brutal en moitos aspectos, que muda —en trinta anos o que non mudou en trescentos— cara ás formas dunha sociedade democrática, rica, urbana, aberta, civilizada. Neste paso, fundamentalmente caracterizado pola confusa identificación entre democracia e todo vale, entre modernidade e ausencia de valores, prodúcense permanentes indixestións. Non será a última. En última instancia, o vídeo deste rapaz de Boiro evoca o abandono de todo o mellor que tiña a sociedade rural da que, con seguridade, provén e a asunción de todo o peor que ten a sociedade urbana, á que, coma quen di, acaba de chegar.
[Cuestións anexas].

16 comentarios:

Anónimo dijo...

Lamento ser tan duro, pero a Fiscalía de Menores vai escurrir o vulto e a este agresor cabrón apenas lle vai pasar nada. O resultado: dentro duns anos os seus pais compraranlle un coche e espetarase totalmente colocado levando por diante a inocentes.

juan l. blanco valdés dijo...

Concordo con Vde., amigo Apicultor, na súa proxección futura dos feitos. É un escenario do máis probable (e lamentable).

FrancisMR dijo...

Eu simplemente volvería retomar as palabras do xuíz Calatayud.

Anónimo dijo...

O que eu non entendo é que legalmente estea establecida en 13 ou 14 anos (non lembro ben) a idade na que un/ha menor "consinte" en ter relacións sexuais cun adulto, e que, en troques, haxa que ter 18 anos para ser maior de idade no penal.

Coido que, con tanto collela con papel de fumar en asuntos gravísimos, imos de cráneo e marcha atrás. Máis cousas veremos, lamentablemente.

Anónimo dijo...

Sr. Blanco
"sociedade rural, pobre, pechada en si, atávica, brutal en moitos aspectos" vs. "sociedade democrática, rica, urbana, aberta, civilizada". Con semellante idea non lle debería resultar a vostede estraño que a "xente do rural" faga todo o posible por "aculturizarse" a todo trapo e a calquera precio para converirse en "xente do urbano", tan refinada.
Perdoe que llo diga, pero alguén culto e intelixente como vostede (ten dado mostras abondas de ámbalas dúas cousas) debería (ten a obriga de facelo) revolverse contra certos tópicos que fan moito máis dano que ben.

juan l. blanco valdés dijo...

Prezado Highway:
Era Chesterton quen afirmou que todo tópico agocha unha gran verdade? Non trato, sexa como for, tópicos senón constatacións; acaso o dano proveña de non aceptalo así. Reafírmome nos termos "sociedade rural, pobre, pechada en si, atávica, brutal en moitos aspectos" (paso dende hai moito, como -agardo Vde. mesmo- do tópico -este si: tópico e nocivo- do "campesino asoballado"). En calquera caso, aprecio na súa crítica unha lectura en categorías éticas (sociedade rural: mala/ sociedade urbana: boa) do meu "post" que en ningún caso estaba na miña intención. Daí a miña conclusión. Saúdos e grazas pola visita (por certo, botábao en falta por estes pagos).

Anónimo dijo...

Concordo coa crítica de DH61.

Un saúdo.

juan l. blanco valdés dijo...

Vexamos, amigos. Aquí hai algo que non funciona. DH61 afirma non debera resultarme estraño que a "xente do rural" faga todo o posible por "aculturizarse" a todo trapo e a calquera precio para converterse en "xente do urbano", tan refinada. Entendo, amigo Highway, que, polo tanto, hai un recoñecemento implícito pola súa parte deste proceso de aculturización. Entón? Eis, do meu punto de vista, ——exactamente neste proceso de aculturización (id est, o paso traumático dunha sociedade rural, etc., a unha sociedade urbana, etc. —cfr. de novo o meu post—) onde está o xermolo de actitudes coma a do rapaz do video. E, ollo, eu non establezo categorías éticas —sería unha ofensa á miña escasa intelixencia sospeitalo— sobre as excelencias da vida urbana e moderna, tan ricos e guapos todos nós, e os pobres salvaxes, pobriños eles, desexando ser modernos e urbanos. O que digo, e conclúo, é que neste proceso de aculturización (xa sabedes, de José Manuel, Secundino, Ramona e Fidelina a Kevin, Boris, Shakira e Samantha), está boa parte da explicación de moitos males deste paisiño noso.

Anónimo dijo...

Hai un "pequeno problema" con macrovisións como a súa, amigo Juan Luis. E é que o mesmo poden valer para explicar unha cousa e tamén a súa contraria.

O que vostede chama "aculturización" non é un fenómeno novo nin recente. Está aí desde hai ben tempo, como mínimo de corenta anos para acá. E, sen embargo, até hai pouco non se tiñan dado tantas mostras de barbarie entre os mozos.

Polo tanto, cómpre descender do macro ao micro, do contexto xeral ao "texto" concreto, e das estruturas aos actores.

Contemplada desde esta óptica, quizais seriamos capaces de aprehender con máis eficacia estes novos fenómenos no canto de diluilos en "grandes estruturas" que, por querer explicalo todo, rematan por non explicar nada ou case nada.

Non sei se me explico.

Un saúdo.

Anónimo dijo...

Outro interesante debate nesta blo.
"En calquera caso, aprecio na súa crítica unha lectura en categorías éticas (sociedade rural: mala/ sociedade urbana: boa) do meu "post" que en ningún caso estaba na miña intención." Xa me contará, amigo Juan, cal era logo a súa intención (e se non que veña Chesterton e o vexa) ao contrapor "sociedade rural, pobre, pechada en si, atávica, brutal en moitos aspectos" vs. "sociedade democrática, rica, urbana, aberta, civilizada", e sobre todo se, como di, se reafirma nos termos, brutais en si mesmos.
Por outra banda, por suposto que hai un recoñecemento implícito do fenómeno de aculturación, pero que non me estraña, repito, cando o mundo no que vivo é calificado sen trazo de dúbida como pobre, pechado en si e brutal, e se nos ofrece, a volta da esquina como quen di, outro rico, civilizado e democrático. Habería que ser idiota (ou ter moi claro que se nos está menospreciando sen base algunha) para non intentar o cambio, razón pola que, entre outras non tan importantes, as nosas brutais e pechadas vilas se baleiran para encher as tan civilizadas cidades sen que ninguén o poda remediar.
Eu pediríalle por favor, de todo corazón, que volvera ler o seu pos sen presa e sen apuro ningún por defenderse ou por ver quen leva ou non a razón. Fíxese sobre todo nos termos nos que vostede di reafirmarse. A min non me importa levar ou non a razón, pero é que inda que un está afeito a oir cousas do estilo, non agarda atopalo escrito por alguén a quen considera, como xa dixen, culto e intelixente dabondo.

Anónimo dijo...

E ademais, doe.

Anónimo dijo...

É posible que chegue algo tarde a este debate. Tampouco sei se teño moitas ganas de entrar nel, porque se me fai complexo de máis para entrarlle por escrito. Con todo, creo que a memoria nos falla algo a todos. Paráronse vostedes a pensar que queda de todo este asunto de Boiro se lle quitamos o aparello mediático e o acceso dos cativos ás novas tecnoloxías? Pois o que queda é isto, nin máis nin menos: nunha pequena vila mariñeira un rapaz "abusou" (así deciamos de pequenos) doutro máis pequeno ca el. Pouco despois, o irmán maior do agredido tomou a xustiza pola man e deulle unha malleira ao abusón. Os asistentes ao combate (desigual, hai que admitilo) encirran aos contendentes con berros (apoian todos ao mesmo, hai que dicilo tamén. Resultado: unha malleira de carallo. Fin da función. Todo o que resta é produto da gravación e difusión das imaxes e da manipulación interesada dalgúns medios de comunicación.
Agora podemos empezar a filosofar sobre a maldade humana, os efectos perniciosos da LOXSE, da desestrutuación social no rururbano galego e do sursum corda, pero a min a escena resúltame moi familiar e moi vella. Coa mesma saña e se cadra maior sadismo vin agresións no meu instituto (que tamén foi o de Xoán), e con moita máis, infinitamente máis, fun testemuña de crueis novatadas na Melilla do meu servizo militar, torturas que duraban meses, noite tras noite, feitas por rapaces de 19 anos a outros algo máis novos, só uns meses, coa indiferencia dos mandos militares. Creo que por ese lado non houbo grandes cambios no fondo, só na forma, hoxe máis descarada, na rúa á vista de todos e non no patio traseiro do colexio. Traballo nun instituto no que os casos de acoso entre os alumnos non son moitos, e non son máis numerosos que os que se producían hai 20 anos, cando comecei a traballar. Os meus fillos, cos que falo decote destes e outros asuntos, aseguran non coñecer casos no seu entorno, agás os roces normais entre estudantes que comparten o mesmo espazo. Non será que o que acontece é que nos anos 60 e 70, a nosa época de infancia e adolescencia, ninguén saía na televisión por lle meter unha leña a un compañeiro ou por levala? Ben, agardo que ninguén me malinterprete. As agresións entre cativos son, se cabe, maís repulsivas que as que se producen entre adultos, e o fenómeno parece non ir a menos, senón aumentar dentro dun clima xeral de maior agresividade. O que eu quero dicir é que o fenómeno non é novo, e que como acontece, por exemplo co fracaso escolar, escandaliza moito nestes tempos de escolarización obrigada e de estatísticas e informes, pero estivo aí desde sempre.
Aínda sabendo que me vou alargando e que o que escribo o fago de corrido, non quero rematar sen contar unhas vivencias que teñen moito a ver co tema. Por fortuna, non tiven que aturar durante a miña infancia moitas situacións de acoso. Lembro dos meus 11 anos unha pelexa a carón dunha cabina telefónica cun compañeiro de maior envergadura, molesto porque eu, que eran un paquete, me apuntei no equipo de fútbol alternativo ao que el capitaneaba. O resultado: unha chea de ostias apañadas e unha das miñas mellores amizades que teño a día de hoxe. El, por suposto, non lembra o sucedido, e non lle gusta que eu llo recorde. O segundo caso semella máis ao de Boiro. Aos doce anos soportei durante algúns meses as provocacións e empurróns dun mangallón de cuarto de bacharelato. A cousa rematou cando un meu compañeiro de autobús da súa idade e corpo atlético lle recomendou que postos a buscar camorra, él estaba disposto a facilitarlla no meu lugar. O abusón é hoxe un pacífico artesán da vila, que tampouco recorda o sucedido, polo que deduzo da sinxeleza e inocencia con que me trata cando temos ocasión de conversar. Eu por suposto, non quero nin mentarllo. Creo que levaría un desgusto maiúsculo.
Calquera día, Xoán, cun bo xamón e un bo viño na mesa, poñerémoslle nomes a todo isto e trataremos este tema máis polo miúdo. Tamén lle daremos unhas voltas, se mo permites, ao xuíz Calatayud.
Por certo, creo que ou non te soubeches explicar ben ou os asiduos Apicultor e De la Highway te malinterpretaron.

Vexo que se me foi a extensión das mans, así que perdón unha vez máis.

Anónimo dijo...

Paréceme interesantísimas as reflexións de Manolo D., que darían moito para falar, pensar e matizar. Felicítoo sinceramente.

juan l. blanco valdés dijo...

Amigo Apicultor: Se tivese tempo e coñecementos para descender ao nivel da microestrutura de todo escribiría un manual de socioloxía moderna de Galicia, no canto de incitar ao debate a partir de constatacións situadas nun contexto dado e en forma de breves reflexións. En calquera caso, apreciaría saber cómo a miña macrovisión podería explicar tamén a situación contraria, é dicir a dunha mocidade e uns pais modélicos, perfectamente integrados nunha sociedade civil caracterizada polo maior respecto ás normas máis elementais de convivencia. De feito, o que vostede denomina macrovisión ou grande estrutura é para min o contexto, algo que normalmente en todo fenómeno social recoñecemos tamén como caldo de cultivo. E o actual caldo de cultivo dese proceso de aculturización (que en efecto leva aí corenta anos) mudou. Xa sabe: de Ludivina a Shakira, etc. Contextos.
Amigo DH61: non se trata de porfiar pola razón. Iso de ter a razón é un concepto, como Vde. sabe mellor ca min, voluble, cambiante e veleidoso. No entanto, voulle contar algo. Un meu irmán hai xa un tempo case ten un accidente por culpa dun coche practicamente estacionado na estrada pola que discorría de noite. É o caso que de par da carreteira había un bareto destes típicos do país. Imaxinando meu irmán que o dono do vehículo mal estacionado estaría dentro, e máis ca nada prevendo males maiores, entrou a preguntar. Un tipo grande saiu do bar detrás de meu irmán e cando viu o coche comezou a preguntarlle que quen era el para lle dicir nada, que era un pallaso e un gilipollas, e que fora a tomar polo cu, que non pensaba mover o coche, e, sen mediar palabra, comezou a pegarlle, perante a miña cuñada e as miñas sobriñas. Como logo se demostrou, o tipo estaba perfectamente sobrio e non tiña sona de tipo especialmente violento. Un tipo normal. Ten un negocio alí cerca, muller e fillos.
Este verán, na estación de servizo dunha coñecida vila mariñeira, fun testemuña da seguinte escena. Unha furgoneta con placas de Alemaña da que descende un rapaz loiro, guiri típico. Crendo que, como é normal en toda Europa, os surtidores son de autoservizo agarra a mangueira do fuel para dirixilo ao seo vehículo. Nisto, o "gasolineiro" percátase, sácalle dun tirón a mangueira e di literalmente:
-Que fas mecajondiós! Se queres jasolina pídea, ostia.
Agora imaxine a estes dous sujetos no seu rol de pais de familia.
Ah! Isto non son anécdotas. Son escenas moi nosas, puntas de iceberg, paisaxes no camiño da constitución dunha sociedade civil. O feito de que constate o que creo é o caldo de cultivo para este tipo de sucesos non quere dicir (REPITO!!) que estableza categorías éticas entre mundo rural e o urbano, senón que moitos males se explican no devalar dun a outro. Creo, co meu amigo Manolo, que se me malinterpreta neste argumento.
Manoliño querido: faría o rapaz de Boiro alarde da mesma vesania de non saberse gravado en móvil? É dicir, non está desenvolvendo o papel de prota nunha gravación que sabe van ver moitos colegas? Aí está o quid. Na indixestión de modernidade, no efecto imitación de saber que iso (gravar estas brutalidades) é que o vai de moda nos Institutos de media España. Non é o mesmo, non son os mesmos tempos, non é a mesma educación ca nós tiñamos, non é o mesmo país. Antes había FEN e agora Educación para a Cidadanía. Aquel era, en efecto, un país cuartelero e brutal e este non.
Nota: isto do blog dá un chollo de cojones. Se o sei, non digo nada.
Saúdos para todos e grazas.

Anónimo dijo...

Comparto a excelente "descrición densa" que acaba de facer, amigo Juan Luis. É a partir do estudo de casos de onde procedería partir na análise.

Ai, podería agora tentar de explicarlle o que lle quixen dicir, pero tamén é difícil escribir a estas horas con canseira enriba das costas e do caletre.

Comprendo o seu "choio de cojones", pero o dos blogs tenlle isto. Ou fai unha cousa insulsa ou de parvulario e ninguén lle entra ao trapo, ou provoca un debate interesante e hai que curralo despois.

Que teña unha boa noite.

juan l. blanco valdés dijo...

Grazas, de novo, amigo api, e moi contento de que a densa descrición lle parecese, cando menos, satisfactoria.
Saúdos cordiais.