8.10.17

A roda da fortuna




Ignatius Reilly, un dos máis engaiolantes, repelentes e bizarros personaxes nacidos da universal literatura, tiña por emblema á monxa Roswitha e por obra de cabeceira De consolatione philosophiae, de Anicio Manlio Severino Boecio, un dos libros máis melancólicos xamais escritos. Como rara avis que era e devoto da Idade Media, Reilly cría firmemente na roda da fortuna, o mito medieval (logo incorporado ao naipe tarot), segundo o cal a vida vai en ciclos, subindo e baixando do ben ao mal, sen podermos controlar a sorte que, aleatoriamente, rexe o sentido no que o eixo da roda xira. 
Eu creo que, tras a caída do muro e as cruentas guerras balcánicas, a roda de Occidente xirou ben para arriba coa unificacion política e monetaria de Europa, a consolidación do estado do benestar e un clima xeralizado de optimismo. Pero, como a ledicia é sempre efémera, chegaron 2008, Lehman Bros., o chamullo dos mercados financeiros e a incómoda sensación de termos vivido un espellismo. E dende entón, a roda non fai máis que ir cara a abaixo. O derrubamento dun hipercapitalismo baseado na ilusión da fortaleza cando, no fondo, era oco como un anaco de cortiza; a terrible vaga de desemprego esperable; a desesperación consecuente de que non pode levar o pan á casa... o sentimento da fin dun ciclo. E, a partir de aí, o corolario, ai!, tan pouco orixinal: populistas de extrema dereita e populistas de extrema esquerda que, rendibilizando o desespero da xente, modulan unha mensaxe mesiánica que contén a solución de todos os males; islamistas fanáticos que aproveitan o río revolto para castigar definitivamente a maldade dos infieis, causantes da depravación do mundi; lexións de desesperados africanos, sirios… que foxen dalgo, da fame, da guerra, da dor; un fantoche multimillonario convertido en jaque da xeopolítica; países ricos, que, como medida preventiva, zarrapechan as súas fronteiras; vellos sentimentos nacionalistas, ata agora atemperados co bálsamo da prosperidade pero nun repente reanimados con violencia decimonónica…
Os británicos creron que o mellor xeito de combater a peste é, como no conto de Poe, encerrarse dentro do castelo e pechar hermeticamente as portas. Os cataláns, animados por esa estratexia, fixeron ecuménica a súa desconfianza e cifran a súa felicidade futura en reafirmar a súa condición fronte a quen non pertenza á «comunidade popular».
Como unha pantasma, retornada dun pasado bretemoso e en branco e negro, España sangra. Que siga xirando a roda.

No hay comentarios: