10.3.15

Editor



Durante moitos anos existiu na produción cultural de Occidente unha orde máis ou menois inmutable segundo a cal o escritor daba rendas á súa creatividade subxectiva ou coñecemento nunha certa materia e compoñía unha obra literaria ou un tratado. Unha vez composta, e, como todo autor, dignamente persuadido do valor da súa creación, a sometía ao criterio do editor, un señor que, usando da súa experiencia, decidía se a cousa tiña interese e oportunidade e, o que é acaso máis importante, vestía co primor da habelencia profesional a creación do autor, en orixe unha morea informe de papel, poñendo moitas veces orde, coherencia e estética onde antes había desorde, arbitrariedade e desleixo. Unha vez ataviada coas galas da boa edición, a obra era xa un libro. Entón, enviábase a un establecemento especializado, a libraría, onde o libreiro o poñía ao dispor do público lector, quen, ao mercalo, pechaba un ciclo produtivo e comercial que aseguraba a pervivencia de todos os factores implicados. 
A edición foi secularmente un negocio a pequena escala, mesmo desenvolvido no eido familiar e hereditario, e do que ninguén pensaba tirar grande proveito económico, alén de contribuír, cunha dose considerable de altruísmo, á cultura e formación dos cidadáns. Pero o nacemento e expansión de Internet mudaron radicalmente este esquema, ata o punto de seren hoxe os autores quen posúen a potestade e a técnica de “autoeditar” os seus textos na rede sen intermediación algunha. ¿É o texto dixital o estímulo global para unha  nova era de autores libres e lectores non limitados á posesión dun obxecto para o exercicio da lectura? Para os tecnófilos radicais, con Internet e os novos modos de publicación en liña, estamos perante un novo concepto de lectura e escritura: é posible ler e escribir de maneira persoal ou en colaboración, sen o sometemento a esixencias editoriais.  
En realidade, a presión do texto dixital, lonxe de troquelar esa nova xeración de escritores independentes da tutela editorial e de lectores desinhibidos e máis libres, sumiu a aqueles (agás contadas excepcións) no anónimo marasmo dunha rede informe e babilónica e afastou os mozos de maneira alarmante das formas e categorías tradicionais do libro, con consecuencias preocupantes sobre a comunicación cultural. 
Tras mil e pico libros editados, e malia desenvolverme profesionalmente dende hai anos entre sofisticadas tecnoloxías, comezo a sentir saudade de tempos en que as cousas eran máis sinxelas. Porque todo o sinxelo é sabio.  

No hay comentarios: