O tricornio e a pipa

Cando eu era neno, mediando a década prodixiosa, a Benemérita era un corpo policial que reflectía con toda fidelidade o país no que se vivía. Sen ánimo de ofender, a deserción do arado e o afastamento da miseria eran, daquela, estímulo común para o ingreso no corpo. Un ínfimo nivel cultural resultaba indispensable á ditadura para o proceso de alienación e sometemento absoluto que imprimía nos membros do instituto armado. Pero, fronte á policía armada, o carácter vilego ou rural da Garda Civil estaba na base dunha natureza popular que, sobre todo por razóns políticas, provocaba que xentes coñecidas da vila ou da aldea de toda a vida puidesen, a ollos do benemérito corpo, situarse mesmo na marxe da lei, debendo soportar a suspicacia e desconfianza dos seus veciños. O anecdotario acerca dos membros da Garda Civil era, nos anos do franquismo, un clásico e case sempre daba fe desa fonda imbricación do corpo na vida cotiá das vilas. A "casa cuartel" coa lenda Todo por la patria sobre o amarelo da bandeira patria son elementos do imaxinario de varias xeracións. Dun sarxento que fora xefe da Garda Civil local, contábase que, nunha barra americana, lle mexaron no tricornio e, cando se bautizou con aquel champán, botou man da regulamentaria, cego de ira, e por pouco non provoca unha masacre. Alcolismo, ignorancia, brutalidade (con trazos de verdadeiro sadismo), un machismo sen paliativo... tales eran as prendas con que Juan Pueblo ornaba a Benemérita.
Hoxe, os mozos que asasinou la ETA o outro día, eran membros dun corpo civilizado no mellor e máis etimolóxico dos sentidos. A silueta siniestra do tricornio mudouse por un ariño na orella ou a melena dunha guapa muller.
Cando eu era neno, ETA era un grupo terrorista que reflectía con toda fidelidade o país no que se vivía. Hoxe non. Hoxe, ETA, que defende o mesmo que defendía cando asasinou a Melitón Manzanas 1968, é un rollo malo, unha historia noxenta que aburre, un grupo de integristas retrógrados, obsoletos e máis pasados de moda ca as antenas de corno dos televisores. Quen no seu siso, con vinte anos, no canto de follar, fumar petas e ir á praia, pode andar despanzurrando mozos na flor da idade pola liberación de Euskalerría? O malo de non evoluír é que, co paso dos anos, van perdéndose os argumentos, de xeito que o único que se pode defender destes -con independencia do seu acomodo ou non ao momento e circunstancia- é o seu fundamento (id est, fundamentalismo, ou, vulgaris sermo, hijoputez).