Floresta estival

De costume, os plans que nos facemos para as lecturas de verán son como os propósitos de aninovo. Estes -deixar de fumar, ir dunha puta vez ao ximnasio, camiñar todos os días dúas horitas, comer máis verde, deixar de escoitar a Jiménez Losantos... - fican en meros propósitos. Aqueles en puras intencións. Un suma ao atrezzo da praia -bolsa folgada, toalla, cremas, móbil, autodefinidos do todo a cien, camisetiña por se refresca, chanclas ou crocs- o libro que decidimos ler este agosto e, curiosamente, de tanto transportín o bo do libro remata enrugado, deformado do contacto coa humidade, cheo de area e cos recantos das cubertas revirichados... pero virxe de lectura. Por máis que teimamos nesta, a eventual concentración que a trama esixe concíliase mal co entretemento que o sol, a mar e a euforia do tempo libre estimulan. Intentámolo pero, convencidos aos dez minutos de que non nos enteramos de nada, volta o libro á bolsa de praia. Ao día seguinte, o maltreito volume acompañará de novo o resto do pack playero e, de novo, con idéntico resultado.
Eu, cos anos, fun volvéndome máis e máis económico e restritivo nas miñas equipaxes (lembrando o consello do protagonista daquela marabillosa película O turista accidental: en cuestión de equipaxes inevitablemente máis é sempre menos), e máis realista nos meus proxectos de lectura para as ferias estivais. Por iso, creo que un modelo de libro ideal para tan agradable continxencia anual é o das seleccións, escolmas ou, por usar dun fermoso termo antigo, florestas de varia lectura. En efecto, contra o monolitismo emocional e a fidelidade que un novelón esixe do lector, a variedade de asuntos, rexistros, tempos, tramas, estilos e técnicas dunha escolma parece acaer mellor á inevitable, digamos, frivolidade derivada do lecer e a necesaria desconexión dos rigores intelectuais a que normalmente vivimos sometidos. Descubro na collectanea Relatos y poemas para niños extremadamente inteligentes de todas las edades (Anagrama, 2003), escolmada por Harold Bloom (edición orixinal Stories and Poems for Extremely Intelligent Children of All Ages, New York: Scribner, 2001) esa variedade da que falo. Dividida nas catro estacións, ás que o escolmista atribúe, en razón da súa natureza, cada un dos relatos ou poemas escollidos, o libro é unha intelixente e sensible singradura pola literatura anglosaxona -con moi escasas excepcións: Esopo, Maupassant, Gogol- que aporta con insistencia notable nos autores do XVIII, XIX e primeiros anos do XX, algúns deles de especial predilección de quen subscribe: Peacock, Longfellow, Shelley, Melville, Stevenson, Hardy, Conan Doyle, Twain, Hawthorne, Chesterton... Catro recomendacións especialmente especiais: "Los tres desconocidos", de Thomas Hardy; "Día de difuntos", de Edith Wharton; "El extraordinario caso de los ojos de Davidson", de H. G. Wells, e, por riba destes, "El diablo de la botella", do meu queridísimo Stevenson. Magnífica, igualmente, a introdución do editor.
Eu creo que este tipo de libros funcionan como as recomendacións do chef nos restaurantes: alguén elixe por ti, porque o certo é que, en punto a lecturas, asumir riscos e decidir a min inspíranme unha preguiza cada vez máis insalvable, esa mesma preguiza -e vostede vaime entender- de quen bota vintecinco minutos mirando con cara de parvo para a morea de pelis do videoclube e ao final leva unha merda.